Sosyal Hizmetler Dairesi Müdürü, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi (TOCED) Eş Koordinatörü Aydan Başkurt, her türlü önleyici, koruyucu çalışmaya rağmen KKTC’de kadına yönelik şiddetin sürdüğünü belirterek, cinsiyet ortak noktaları oluşturulduğunu ifade etti. 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü dolayısıyla, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi’nde “Aile İçi Şiddetle Mücadele Koordinasyon Mekanizması” ile ilgili basın toplantısı düzenlendi. Toplantıda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Polis Genel Müdürlüğü, LTB ve SOS Çocuk Köyü’nün geçen yıl Kasım ayında imzaladığı "Aile İçi Şiddetle Mücadele Koordinasyon Mekanizması" bağlamında yapılan çalışmalar paylaşıldı. Toplantıya Sosyal Hizmetler Dairesi Müdürü, TOCED Eş Koordinatörü Aydan Başkurt, Polis Genel Müdürlüğü Kadına Karşı Şiddetle Müdahale Şubesi Amiri Mehmet Sözmener ve Şube Araştırma Geliştirme Amiri Hüseyin Bora, Lefkoşa Türk Belediyesi Şiddete Karşı Yan Yana Projesi Koordinatörü Ömür Yılmaz, Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Ortak Hizmetler Dairesi Müdürü Neşe Ertok, SOS Çocuk Köyü Derneği adına Refika İnce, Sağlık Bakanlığı Şube Amiri Güley Bilgi Abatay, Maliye Bakanlığı Cinsiyet Eşitliği Odak Noktası Eda Uslu ve İçişileri Bakanlığı Cinsiyet Eşitliği Odak Noktası Hıfsiye Öztoprak katıldı. BAŞKURT: “CİNSİYET ODAK NOKTALARI OLUŞTURULDU” Sosyal Hizmetler Dairesi Müdürü, TOCED Eş Koordinatörü Aydan Başkurt konuşmasının başında her türlü önleyici, koruyucu çalışmaya rağmen kadına yönelik şiddetin sürdüğünü dile getirdi. Başkurt, bu bağlamda "Aile İçi Şiddetle Mücadele Koordinasyon Mekanizması"nın büyük önem taşıdığını belirtti. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde Aralık 2018 tarihinde kurulan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi’ne değinen Başkurt, dairenin kuruluş amaçlarını sıraladı. Daire’nin kuruluşunun ardından ilgili bakanlıklar ile “Cinsiyet Odak Noktaları”nın oluşumu için yazışmaların başlatıldığını kaydeden Başkurt, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Eğitim Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı Cinsiyet odak noktalarında görev yapacak personellerin belirlenerek bakanlığa bildirildiğini söyledi. Cinsiyet Odak Noktalarının, Dairenin geliştireceği plan, proje ve programları uygulamak amacıyla İçişleriyle, Eğitim ve Maliye bakanlıklarında kurulduğunu anlatan Başkurt, “Cinsiyet Odak Noktaları personeli, Dairenin belirlediği vizyon, hedef ve stratejilerin Bakanlıklar tarafından yürütülmesi ile faaliyet gösterdikleri Bakanlıklarda uygulanan diğer politika, plan, program ve projelerin toplumsal cinsiyet eşitliği temelinde ifa edilmesinde Daire ile koordineli çalışan personeldir” dedi. 14 BAŞVURU… Aralık ayında faaliyete geçen Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi’ne 14 kişinin başvurduğunu söyleyen Başkurt, “Alo 183 İhbar Hattı’na Aralık ayında şiddet gören 2 kadın, Ocak ayı içerisinde şiddet gören 4 kadın, Şubat ayı içerisinde ise 3 kadın ihbarda bulunmuştur” dedi. Başkurt süreci şöyle anlattı: “İhbarlar Polis Genel Müdürlüğü’nde kurulan Kadına Karşı Şiddetle Mücadele Birimi’ne aktarılmakta ve koordineli bir çalışma başlatılmaktadır. Dairenin faaliyete başlaması ile hem 7/24 hizmet veren Alo 183’e gelen ihbarlar hem de polis tarafından dairemize gelen ihbarlar kapsamında şiddet gören dün itibarı ile 17 kadına Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Kıbrıs Türk Barolar Birliği arasında imzalanan işbirliği protokolü kapsamında ücretsiz adli yardım desteği verilmiştir. Ev ve barınma ihtiyacı olan kadınlara ise Vakıflar İdaresi ile istişarelerde bulunularak kira desteği sağlanmıştır” AİLE İÇİ ŞİDDETLE MÜCADELE KOORDİNASYON MEKANİZMASI… Geçen yıl Kasım ayında Lefkoşa Türk Belediyesi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Polis Genel Müdürlüğü ve SOS Çocuk Köyü Derneği arasında kadınlara yönelik şiddet ve ev içi şiddetin önlenmesi çalışmalarına yönelik, veri toplama ve eğitim konusunda Aile İçi Şiddetle Mücadele Koordinasyon Mekanizması’nın oluşturulduğunu ve iş birliği protokolü imzalandığını belirten Başkurt, “Protokol, bahse konu kurum ve örgütler arasında koordinasyon, veri toplamak, araştırma ve risk değerlendirmesi yapmak, risk yönetimine dair gerekli tedbirleri almak, personele hizmet içi eğitim düzenlemeyi içeriyor” dedi. Başkurt şöyle devam etti: “Protokolle, toplanan aile veya ev içi şiddetle ilgili bilgilerin, en geç 24 saat içerisinde online sistemde paylaşılması, veri tabanı oluşturulması ve verilerin taraflarla paylaşılması öngörülüyor. Protokolde, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi’nin protokole konu olan işlevleri yürütecek ve koordine edecek kurum olarak belirlenmiştir. Polis Genel Müdürlüğü bünyesinde, kadına karşı şiddet suçlarını soruşturmak üzere, 25 Kasım 2018 tarihinde, Kadına Karşı Şiddete Müdahale Şubesi hizmet vermeye başlamıştır. Şube, Lefkoşa’da soruşturmacı ve diğer ilçelerde de irtibat görevlileri vasıtası ile 24 saat çalışmakta ve almış olduğu ihbarlar veya şahsi başvurular, diğer bir deyişle, şubeye ulaşan her nevi bilgiler üzerine soruşturmalarına başlamakta ve olaylara müdahale etmektedir. Şubenin en önemli özelliği, verilen müşteki ifadeleri doğrultusunda başlatılan soruşturmalarda, suç tespit edilmesi halinde, ileri işleme gidilmesi, herhangi bir safhada şikâyetin geri çekilmemesi ve suç takibatının durdurulmamasıdır” LTB SIĞINMA EVİ 66 KADIN 59 ÇOCUK AĞIRLADI LTB Kadın Sığınma Evi’nin Kasım 2016’da faaliyetlerine başladığı günden bu yana 66 kadın ve 59 çocuğa ev sahipliği yaptığını söyleyen Başkurt şunları kaydetti: “2019 Ocak ve Şubat aylarında toplam başvuru sayısı 23 olarak gerçekleşti. LTB Aralık 2017’den beri Avrupa Birliği mali desteği ile yürütmekte olduğu Şiddete Karşı Yan Yana Projesi çerçevesinde bir yandan daha geniş kapasiteli bir sığınma evinin inşa edilmesi için çalışırken; diğer yandan da 2011 yılında KKTC Meclisi tarafından onaylanan Avrupa Konseyi İstanbul Sözleşmesi’nin gerektirdiği şekilde kadına yönelik şiddete karşı bütünlükçü bir devlet politikasının ve ilgili kurumlar arasında etkin işbirliği ve koordinasyonun kurumsallaşması için çalışmaları sürdürülüyor” HASTANE BÜNYESİNDE ŞİDDETE MÜDAHALE BİRİMİ TOCED Yasası uyarınca Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi bünyesinde Şiddete Müdahale Birimi oluşturulduğunu anlatan Başkurt birimin hastaneye gelen şiddet mağdurunun acil tıbbi bakım ve tedavisi yanında, mağdurun psikolojik ve fiziki durumu hakkında bilgi veren raporları hazırlamak ve durumu polis ve ilgili birimlere bildirmek gibi görevleri olduğunu söyledi. Başkurt ilerleyen süreçte Sağlık Bakanlığına bağlı diğer sağlık kuruluşlarında da şiddete müdahale birimlerinin oluşturulmasını hedeflediklerini söyledi. “Şiddete Müdahale Birimine ek olarak TOCED yasası tahtında yasal bir yükümlülük olmamasına rağmen, Sağlık Bakanlığı altında, Cinsiyet Odak Noktası oluşturuldu” diyen Başkurt, şunları anlattı: “Cinsiyet Odak Noktası, sağlık alanında, kişilerin cinsiyetine, cinsiyet kimliğine veya cinsel yönelimine bağlı olarak maruz kaldığı eşitsizliği gidermek, bireylerin fırsatlara sağlık sunumuna ulaşımında karşılaştıkları toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılığı önlemek, sağlık personelinin toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda bilinçlendirilmesi ve eğitimlerin planlanması, projelendirilmesi konusunda çalışmalar yapacak” SOS Çocukköyü Derneği’nin destek projelerinden biri olan ‘Çocuk Terkini Önleme ve Aile Güçlendirme Projesi’nin 2006 yılından beri çalışmalarını yürüttüğünü anlatan Başkurt, projenin amaçlarını şöyle sıraladı: “Proje, biyolojik ailesinin bakımını kaybetme riski taşıyan çocuklar ve ailelerine yapılandırılmış bir program çerçevesinde 3 ile 5 yıl arasında destek sağlayarak çocukların biyolojik ailelerinden ayrılmasını önlemeyi amaçlıyor. Bu bağlamda bugüne kadar 82 Aile ve 193 çocuğun bağımsız bir şekilde toplumumuza entegrasyonunu tamamlandı. Şu anda ise 34 aile ve 87 çocuğa destek veriliyor. Kurmuş olduğumuz bu mekanizma şiddete uğramış kadınların risk analizlerini yaparak yapılandırılmış bir program çerçevesinde desteklemeye, güçlendirmeye ve bağımsız bir şekilde topluma entegre etmeye hazır”. “TOPLUMLARIN YARINLARI İÇİN EN ÖNEMLİ MİHENK TAŞI EĞİTİMDİR” Toplumların yarınları için en önemli mihenk taşının eğitim olduğunu vurgulayan Başkurt, toplumsal cinsiyet eşitliği temelinde şekillenecek müfredatlar ve bu kültürle yetişecek yeni nesillerin, aile içi şiddet vakalarının yaşanmadığı bir ülkeye kavuşulmasını sağlayacağını vurguladı. Bu bilinçle, Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı olarak müfredat geliştirme çalışmaları başlattıklarını söyleyen Başkurt şunları kaydetti: “Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı, Lefkoşa Türk Belediyesi davetiyle ‘Şiddete Karşı Yan Yana’ projesi kapsamında 26 Kasım 2018’de imzalanan protokolle, paydaş kurumlarca yürütülen çalışmalara dâhil olmuş ve bu amaçla yapılan toplantılara katılmıştır. Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Dairesi yasasının hayata geçmesiyle, yasanın 13. maddesinde belirtilen görev ve sorumlulukların yerine getirilmesi amacıyla Cinsiyet Odak Noktası personelini belirleyerek görevlendirmiştir. Bakanlık görev ve sorumluluğunda olan alanlarda işbirliği yapılarak, bağlı okullarda görev yapan öğretmenlerin ve idari personelin toplumsal cinsiyet eşitliği konularında bilinçlenmesi için gereken hizmet içi eğitim programları planlanmaya başlanmıştır. Ayrıca, velilerin de bilinçlendirilmesi için okul aile birlikleri ile çalışmalar yapılması planlanmaktadır” POLİS’E 25 KASIM’DAN BU YANA 272 ŞİKÂYET… Toplantıda mekanizmanın paydaş kuruluşlarından temsilciler de konuştu. Polis Genel Müdürlüğü adına toplantıya katılan Kadına Karşı Şiddetle Müdahale Şubesi Amiri Mehmet Sözmener mekanizmanın kurulduğu 25 Kasım 2018’den bugüne 122’si fiziksel şiddet, 94’ü sözlü şiddet, 21’i cinsel şiddet olmak üzere toplam 272 şikayet aldıklarını dile getirdi. 2017 yılında toplam yapılan şikayet sayısının 305 olduğuna işaret eden Sözmener şikayetlerdeki bu artışın mekanizmaya duyulan güvenden kaynaklandığını anlattı. Sözmener şiddete maruz kalan kadınların bunu asla sineye çekmemesini istedi. Polis Genel Müdürlüğü Kadına Karşı Şiddetle Müdahale Şubesi Araştırma Geliştirme Amiri Hüseyin Bora ise konuşmasında şikâyet rakamlarının artmasının basında vaka sayısı artmış gibi yansıtıldığını ancak durumun böyle olmadığını anlattı. Bora rakamların artmasının şiddete uğrayanların başvuru yapmaya başlamasından kaynaklandığını kaydetti. Lefkoşa Türk Belediyesi Şiddete Karşı Yan Yana Projesi Koordinatörü Ömür Yılmaz mekanizmanın önemine işaret etti. Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Ortak Hizmetler Dairesi Müdürü Neşe Ertok ise projede yer almaktan memnun olduklarını söyledi. SOS Çocuk Köyü Derneği adına toplantıya katılan Refika İnce bu alanda yürüttükleri çalışmalara işaret etti. Sağlık Bakanlığı Şube Amiri Güley Bilgi Abatay şiddet mağduru bireyleri mekanizma çerçevesinde başvuru yapmaya çağırdı. Maliye Bakanlığı Cinsiyet Eşitliği Odak Noktası Eda Uslu ise fırsat eşitliğini sağlamak ve şiddeti ortadan kaldırmak için çalışmanın önemine değindi. İçişileri Bakanlığı Cinsiyet Eşitliği Odak Noktası Hıfsiye Öztoprak ise yaptıkları çalışmalara değindi, personelin eğitilmesine önem verdiklerini ve yerel yönetimler bağlamında kadın dostu kentler yaratmak için çalıştıklarını anlattı.