AIDS’ten korunmak için risk faktörlerini tanıyıp, bazı önlemler alınması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Tekin, “Bu önlemler tedaviden çok daha etkili ve ucuzdur” dedi. İşte anlattıkları...
AIDS’e yol açan HIV virüsü vücuda girdikten sonra uzun yıllar (2-15 yıl) herhangi bir belirti vermeyebilir. Dolayısıyla korunmasız cinsel ilişkiye giren, riskli davranışlarda bulunan kişilerin korkmadan kan testi yaptırmaları gerekir. HIV tanısı ancak laboratuvar testleriyle saptanabilir. Korunmasız ilişkiler sonrasında en erken 2.5 hafta sonra kanda pozitiflik saptanabilir, ancak tamamen yok diyebilmek 3. ayda yapılacak testle mümkündür.
KİMLER TEST YAPTIRMALI?
* Korunmasız cinsel ilişki öyküsü olan kişiler,
* Damar içi ilaç bağımlılığı ve ortak enjektör kullananlar,
* HIV (+) kişinin partnerleri,
* HIV görülme sıklığının yüksek olduğu ülkede doğmuş ya da yaşamış olan kişiler,
* Yüksek görülme sıklığı olan bölgelere seyahat etmiş ya da orada yaşamış olanlar,
* Gebeler (en erken dönemde),
* Cinsel saldırıya maruz kalanlar,
* Evlilik öncesi (gönüllülük esasına dayalı),
* Tüberküloz (verem),
* Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon tanısı almış olan kişiler kontrol amacıyla hekime başvurmalıdırlar.
NASIL TEDAVI EDILIR?: Dünya Sağlık Örgütü’nün kronik hastalıklar listesinde yer alan HIV, 1996 yılından bu yana kullanılan antiretroviral (HIV’ı baskılayan ilaçlar) sayesinde kontrol altında tutulmaktadır. Erken dönemde başlanan ilaçların doğru ve etkin kullanılması sayesinde HIV pozitif kişilerde yaşam kalitesi artmakta, yaşam süresi uzamaktadır. Ülkemizde HIV ilaçları Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenmektedir.
KORUNMA YOLLARI NELERDIR?: Günümüzde HIV’den koruyucu etkin bir aşı yoktur. Her türlü ve her cinsel ilişkide doğru kondom (prezervatif) kullanımı kişileri hem HIV hem de olası diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korur. Ortak enjektör (şırınga) asla kullanılmamalıdır. Kan ve kan ürünleri HIV yönünden test edilmelidir. Organ ve doku nakilleri öncesinde gerekli testler yapılmalıdır. HIV pozitif annenin doğum öncesi ve doğum esnasında gerekli önlemler alınmalı ve bebek emzirilmemelidir.