Şanghay İşbirliği Örgütü zirvesi Semerkant’ta yeni inşa edilen "İpek Yolu Semerkant" uluslararası turizm bölgesindeki kongre merkezinde Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in ev sahipliğiyle başladı.
Mirziyoyev, ŞİÖ üyesi Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Pakistan ve Hindistan liderlerini kongre merkezinde karşıladı. Daha sonra liderler, zirve öncesinde birlikte fotoğraf çektirdi.
İlk olarak ŞİÖ üyesi ülkeler liderlerinin katılımıyla başlayan toplantıda Mirziyoyev, açılış konuşması yaparak, toplantının gündemi hakkında bilgi verdi ve başarılı geçmesini diledi.
Mirziyoyev'in ardından söz alan Rusya Devlet Başkanı Putin açıklamalarda bulundu.
PUTİN'DEN BM'YE ÇAĞRI: KISITLAMALARI KALDIRIN
Putin, Rus gübresinin gelişmekte olan ülkelere sevk edilebilmesiyle ilgili Avrupa Komisyonu kısıtlamalarının kaldırılması için BM’ye çağrıda bulundu.
Özbekistan'ın başkenti Semerkant’taki Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi’nde (ŞİÖ) konuşan Putin şu açıklamaları yaptı:
“Özellikle Afganistan'ın sınırlarındaki sorunların çözümünü kolaylaştırmak, ŞİÖ'nün önceliklerinden biridir.Avrupa,Rus gübrelerine karşı yaptırımları sadece kısmen kaldırdı. Gelişen dünyaya Rus gübrelerinin erişimini istiyoruz. Hububat ihracatını artırıyoruz. Gelişmekte olan ülkelere ücretsiz gübre sunmaya hazırız."
Bununla birlikte Putin, "Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi’nin içerisinde kendi spor birliğinin kurulmasını tavsiye ediyoruz” dedi.
ÇİN VE İRAN LİDERLERİ, ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ ZİRVESİ'NDE GÖRÜŞTÜ
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Özbekistan'ın Semerkant kentinde yapılan Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) Zirvesi'nde bir araya geldi.
Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Şi, görüşmede İran'ın ŞİÖ tam üyeliğini kutlayarak, ülkesinin örgüt çerçevesinde daha yakın eş güdüm ve iş birliği için birlikte çalışmaya hazır olduğunu belirtti.
Çin'in, İran'ın ulusal egemenliğini, meşru haklarını ve çıkarlarını korumasını desteklediğini vurgulayan Şi, iki ülkenin Kapsamlı İş Birliği Planı ile Kuşak ve Yol Girişimi projelerinin hayata geçirilmesiyle ikili iş birliğinden daha müspet sonuçlar alacağına inandığını dile getirdi.
Şi, İran'ı, Çin'in öncülük ettiği Küresel Kalkınma İnisiyatifi ve Küresel Güvenlik İnisiyatifi'ne katkı sunmaya davet etti.
"İRAN, ÇİN İLE DAHA YAKIN ÇALIŞMAYA HAZIR"
İran Cumhurbaşkanı Reisi de ülkesinin ŞİÖ'ye tam üye olmasıyla İran ve Çin'in hem bölgesel hem de uluslararası düzeyde çok taraflı çerçevedeki iş birliğini daha fazla artırma imkanı bulacağını aktardı.
İran'ın "gerçek çok taraflılığı" savunmak için Çin ile daha yakın çalışmaya hazır olduğunu kaydeden Reisi, "İran, Çin'in Kuşak ve Yol Girişimi, Küresel Kalkınma İnisiyatifi ve Küresel Güvenlik İnisiyatifi kapsamında iş birliğini destekliyor." açıklamasında bulundu.
İran ile nükleer anlaşma olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı çerçevesinde devam eden nükleer müzakerelerin son durumuna da değinen Reisi, ABD ve Avrupa'nın yaptırımların kaldırılması konusunda verdikleri sözlerinde durmadıklarını ileri sürerek İran'ın "ABD'nin zorbalığı" karşısında geri adım atmayacağını belirtti.
İran'ın tüm düşmanlıklara rağmen hiçbir zaman durmadığını aktaran Reisi, ülkesinin kendi ilerleme ve gelişimini devam ettirmeyi başarabildiğini sözlerine ekledi.
ZİRVEYE HANGİ ÜLKELER KATILIYOR?
Zirveye, örgüte üye Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, gözlemci ülkeler Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Moğolistan Cumhurbaşkanı Ukhnaa Khurelsukh, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, davetli liderler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev katılıyor.
3 YIL SONRA İLK YÜZ YÜZE ZİRVE
Covid-19 salgını nedeniyle son 3 yıldan bu yana yüz yüze yapılan ilk zirve olmasıyla dikkati çeken ŞİÖ'nün Semerkant Zirvesi'nde örgütün faaliyetlerinin geliştirilmesi, bölgesel ticaret hacminin artırılması, sanayi ve ulaştırma alanlarında karşılıklı iş birliklerinin geliştirilmesi ve yeşil ekonomi, inovasyon, dijital teknolojiler, lojistik, tarım, tıp ve diğer alanlardaki ortak proje ve faaliyetleri kapsayan 30'a yakın belgenin kabul edilmesi öngörülüyor.
Zirvenin sonunda üye ülkelerin en önemli bölgesel ve küresel sorunlara ilişkin somut tutumlarını içeren ve örgüt ülkeleri arasındaki karşılıklı iş birliğinin geliştirilmesi, bölgesel istikrar, güvenlik ve sürdürülebilir ekonomik kalkınmanın daha da iyileştirilmesi, ulaşım koridorlarının iyileştirilmesi ve kültürel ilişkilerin derinleştirilmesine yönelik ortak yaklaşımları yansıtan zirve sonuçlarına ilişkin Semerkant Deklarasyonu imzalanacak.
