Çarpıntı, genellikle göğüste, boğazda veya boyunda hissedilebilen şiddetli veya hızlı kalp atışlarıdır. Çarpıntılar kalp atışlarının hızlanmasından kaynaklanır. Meydana geldiklerinde kalp ritmi normal olabildiği gibi anormal de olabilir.
Genellikle insan kalbi dakikada 60 ila 100 kez atar. Kalp atış hızının artması stresli durumlardan, çok yoğun fiziksel aktiviteden, ilaçlardan veya bazı nadir durumlarda hastalıktan kaynaklanabilir.
Sporcularda veya kalp hızını yavaşlatmak için ilaç kullanan kişilerde atım sayısı 60'ın altında olabilir, bu duruma bradikardi denir. Kalp atış hızı dakikada 100 atımı aşarsa ise bu durum taşikardi olarak adlandırılır.
Büyük bir endişeye neden olmalarına rağmen, çarpıntı sadece nadir durumlarda ciddi bir kalp rahatsızlığı veya düzensiz kalp atışı (atriyal fibrilasyon veya aritmi) gibi daha ciddi sonuçlara neden olabilir.
Kalp çarpıntısı belirtileri
Çarpıntı göğüste titreme hissine, kalp atışının anormal ritmine, kalp atışının hızlanmasına veya tamamen düzensiz kalp atış ritmine neden olur.
Bu hisler hem dinlenirken hem de hareket halinde hissedilebilir. Birkaç dakika süren çarpıntı çoğu zaman zararsızdır. Öte yandan, göğüs ağrısı, bayılma, nefes darlığı ve baş dönmesi hissi ile çarpıntı hissedilirse, bir uzmana başvurmak gerekir.
Taşikardi ile ilişkili belirtiler göğüste çarpma hissi (çarpıntı), soğuk ter, hızlı nefes alma (hiperventilasyon), titreme, mide bulantısı ve iç huzursuzluktur.
Ne zaman endişelenmelisiniz?
Taşikardi, vücudun ve kalbin strese sağlıklı bir şekilde uyum sağlaması durumunda ortaya çıkabilir. Öte yandan, ciddi bir hastalığın belirtisi de olabilir. Genel olarak, vücut hem fiziksel hem de zihinsel stres altındayken kalp daha hızlı atar.
Bunun nedeni, vücudun endişe ve stres hissettiğinde ve kortizole maruz kaldığında daha fazla enerjiye ve oksijene ihtiyaç duymasıdır. Bu durumlarda, vücut daha hızlı bir kalp atışı ile daha iyi kan sağlamak için kendini harekete geçirir.
Çarpıntının en sık nedenleri stres, anksiyete veya panik atak, aşırı fiziksel aktivite (özellikle yazın yoğun sıcaklarda), depresyon, kafein gibi maddelerin kullanımı, enerji verici içecekler ve nikotin kullanımıdır. Soğuk algınlığı veya öksürük, ateş, hormonal değişiklikler, adet döngüsü, hamilelik veya menopoz, yüksek veya düşük tiroid hormon seviyeleri nedeniyle kullanılan ilaçlar da çarpıntıya neden olabilir.
Taşikardi ayrıca hızlı kalp ritmi, çok yavaş kalp atışı veya kalp fonksiyon eksikliği nedeniyle kalp ameliyatı, hipertiroidizm veya çeşitli kalp hastalıkları ile de bağlantılı olabilir.
Hızlı bir kalp atışı, ciddi bir tıbbi acil durumun ciddi bir uyarı işareti de olabilir. Dikkat edilmesi gereken bir faktör düşük tansiyondur. Bu durumu telafi etmek için kalbin daha hızlı atması gerekir. Bu tür düşük durumların genellikle zararsız nedenleri vardır, ancak aynı zamanda kalp yetmezliğini de gösterebilir.
Kardiyak aritmiler taşikardiden farklıdır. Aritminiz olup olmadığını öğrenmenin en iyi yolu bir EKG (elektrokardiyogram) ve bir kardiyolog tarafından kapsamlı bir muayenedir.
Tiroid aşırı aktifse, bu da kalp aktivitesinde, tansiyonda ve kalp hızında artışa yol açar. Bu durumda mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
Yatar pozisyonda gece kalp çarpıntısı farklı değerlendirilmelidir. Farklı faktörler olmadan yaşadığınız gece kalp çarpıntısı endişe verici olabilir ve ciddi hastalıklara işaret edebilir.
Hamilelik, adet görme ve menopoz öncesi dönem sırasında meydana gelen hormonal değişiklikler bazı durumlarda çarpıntılara neden olabilir. Ancak hormon seviyeleri normale döndüğünde genellikle ortadan kalkar veya geriler. Bazı kadınlarda hamilelikte çarpıntı kansızlığa bağlı olabilir.
Bazı ilaçlar, kalbin normalden daha hızlı veya daha sert atmasını sağlayarak çarpıntıya neden olabilir. Astım için ilaçlar, hipotiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar, aritmilerin önlenmesi için ilaçlar ve öksürük ve soğuk algınlığı için kullanılan ilaçlar çarpıntıya neden olabilir.
