Cumhurbaşkanlığı sistemine ilişkin anayasa değişikliğinde birinci tur, Meclis’te kimi zaman gergin bir atmosferde saatlerce süren görüşmeler ile tamamlandı. Görüşmelerin ikinci turu bugün başlıyor. Birinci turda yapılan oylamalarda nabız ölçüldü, ikinci turda ise paketin referanduma gidebilmesi için oy sayısının 330’un altına düşmemesi gerekiyor.
Birinci turdan çıkan sonuç
Birinci turda oylama sonuçları genel durumu anlamak için önemliydi. AK Parti ve MHP’nin uzlaşarak Genel Kurul gündemine getirdiği pakete bu partilerin milletvekillerinin desteğinin tam olup olmadığı, yani fire verilip verilmeyeceği merak ediliyordu. AK Parti’de “hayır” oyu vereceğini açıklayan vekil yoktu. MHP’de ise yönetime muhalif oldukları bilinen 5 milletvekili “ret” oyu vereceklerini açıklamıştı.
Ancak maddelere geçiş için yapılan ilk oylamada, oylamaya katılamayan milletvekilleri de hesaplandığında fire verildi. Kabul oyları 338’de kaldı, yani 8 hayır vardı.
Daha sonra hiç bir maddede bu oylar 340’ın altına düşmedi. Maddeler arasında en düşük oyu ise, paketin en önemli iki maddesi olarak tarif edilen 7 ve 8’inci maddeler aldı. Her iki maddeye verilen oylar da 340 oldu.
Yedinci madde, Cumhurbaşkanının adaylığını ve seçimini düzenliyor. Sekizinci madde ise, yürütme yetkisini Cumhurbaşkanı’na veriyor, ayrıca diğer yetkileri tanımlıyor.
İkinci turda 330 kritik sayı
İkinci turda gözler yine AK Parti ve MHP’de olacak. Her bir maddenin ve yapılacak son oylamada paketin tümünün 330 veya üzeri kabul oyu alması gerekiyor. Eğer maddeler 330’un altında kalırsa bu o maddenin referanduma sunulmayacağı anlamına geliyor. Bu paketin Cumhurbaşkanlığı ile ilgili maddeleri bir bütün olduğu için herhangi birinin geçmemesi durumunda öngörülen sistem eksik kalıyor. Böyle bir durumun gerçekleşmesi halinde, AK Parti’nin paketin tamamını çekebileceği belirtiliyor.
Liderler partilerinden fire olmaması için işi sıkı tutuyor. Başbakan Binali Yıldırım, Salı günü birinci tur için teşekkür etmek üzere Salı akşamı partisinin milletvekilleriyle bir araya geldi. Başbakan’ın hemen ertesi gün başlayacak oylama öncesinde milletvekilleriyle teması başlı başına önemli bir mesajdı.
Birinci turda tüm görüşmeler boyunca Meclis Genel Kurulu’ndan ayrılmayan MHP Genel Başkanı’nın bu tavrı da milletvekilleri açısından önemli. MHP yöneticileri, oyunun rengini açıklayanlar dışında hiç bir milletvekilinin “hayır” oyu kullanmasını beklemiyor. İsmini vermeden konuşan bazı milletvekilleri ise, bu turda oyların madde içeriğine göre değişebileceğini söyledi.
Kaynak: Al Jazeera
