Özlem Çimendal

İngiltere’nin AB’den çıkma kararı sonrası sterlinde yaşanan ani düşüş, ödemelerin çoğu sterline endeksli olan Kuzey Kıbrıs'ta yakından takip ediliyor. Sterlinde yaşanan düşüşü TL ödenip, sterlin borç ödeyenler için olumlu bir gelişme olarak değerlendiren vatandaşlar, sterlin borçlandıranlar için ise sıkıntı yarattığı düşüncesinde.

Kıbrıs Türk halkının hangi döviz cinsi olursa olsun bir şekilde kur dalgalanmalarından etkilendiğini ifade eden vatandaşlar, Sterlin, Euro ve Dolar borçlanmaya karşı.

KKTC'de  her şeyin sterline endekslenmeye çalışılmasını da doğru bulmayan vatandaşlar, TL ödenip, sterlin borçlandırılmaya mecbur bırakılmalarını da eleştirdi ve ödemelerin sterline endekslenmesinin kaldırılmasından yana olduklarını belirtti.

Sterlindeki düşüşe tek üzülenin bankalar olduğuna da değinen vatandaşlar, “Sterlinin düşüşüne tek üzülen bankalar oldu. Sterlin üzerinden borçlandırarak yüksek faizi alan bankalardır” yorumunda bulundu.

İngiltere’de eğitim alan Kıbrıslı Türk öğrencilerin de bu gelişme karşısında zorda kalacağını ifade eden vatandaşlar, “Yurt dışında okuyan Kıbrıslı Türkler için de aslında problem olacak. İngiltere AB’den çıktığı için, o statüde İngiltere’de burslu okuyan çocukların durumu sıkıya girdi” ifadelerini kullandı.

Vatandaş ne dedi?

Avni Akbörk: İngiltere 250 milyar altın rezerviyle güçlü bir ekonomiye sahip

“İngiltere’nin 250 milyar derinlik altın rezervi var. Güçlü bir ekonomisi var. Sterlinin ani düşüşünün geçici olacağını düşünüyorum. Kıbrıs’ta her şeyimiz sterlin üzerine endeksli olduğu için bizi de doğal olarak etkilemektedir. KKTC'desterlin borç ödeyenler için çok olumlu olacak düşüşü ama uzun vadeli olacağını düşünmüyorum. Olayın diğer boyutundan bakacak olursak da sterlin borçlandıranlar için kötü bir sonuç olacak. Sterlinin aslında biraz aşağı inmesi gerek. KKTC'de herkes çocuğunu  sterlin üzerinden okutuyor veya ev kirasını sterlin olarak ödemekte. Sterlinin düşüşü iyi oldu.”

Necati Karavezirler: KKTC bundan zarar görmeyecek

“KKTC bu işten zarar görmeyecektir. Herkes ayağını yorganına göre uzatırsa bir sorun olmaz. Burada  bizim en büyük hatamız kazancımızdan fazla borçlanma alışkanlığımız. Borçlanıyoruz ödeyemeyince de ah vah çekip ağlamaya başlıyoruz. Sterlinin düşüşü memnuniyet yarattı çoğu kesimde ancak yükselseydi bağırtılar başlayacaktı. Borçlananların çoğu ise şu anda kar yaptı aslında. Borçlandıranlar da üzülmesin çünkü şimdiye kadar yeterince yüksek geri ödeme aldılar TL ödenenlerden.”

Engin Sarıhan: Sterlinin düşüşü öğrencilere yaradı

“Sterlinin düşüşü Ada'daki  öğrencilere ve sterlin üzerinden borç ödeyenlere yaradı. Kısa vadeli bir düşüş olduğu söyleniyor ama bence bu dönemde yapılan sterlin ödemelerde bile borçlu taraflar rahat bir nefes alacak. Kirası ya da okul taksitleri sterlin olanlar için çok iyi bir gelişme. Ama sterlin borç verenler için ise kötü bir sonuç oldu.”

Şaban Kalkan: Emlak sektörü ne yapacak?

“Sterlinin düşmesi iyi oldu. Benim merak ettiğim ise emlak sektörü şimdi bu dönemde mal sahibi 50 bin sterlinlik bir evine ne isteyecek? Sterlin düştü diye bu rakamı 60 bin sterlin olarak mı gösterecek? Eğer bu şekil bir mantık ortaya çıkarsa ve borçlandıktan sonra sterlin tekrar yükselişe geçerse ne olacak bu vatandaşın hali?”

Salih Demirdal: Sterlinin düşüşü yukarı tükürsen bıyık, aşağı tükürsen sakal

“Bu durumu aslında iki yönlü incelememiz lazım. Yukarı çıkarken sevinenler olduğu gibi üzülenler varken, aşağı indiğinde de hem sevinen hem üzülen oluyor. Genelde dövizin özelde ise sterlinin düşüşü veya yükselişi kişilerin bu para birimiyle olan ilişkisine bağlı. Kısacası yukarı tükürsen bıyık, aşağı tükürsen sakal gibi bir durum oldu. Sterlinin düşüşü KKTC’de en çok sterlin üzerinden kira ödeyenleri memnun etti açıkçası. Dükkan kirası ya da ev kirasını sterlin üzerinden ödeyenler için çok iyi oldu. Okul paraları da oldukça yüksek aslına bakarsanız okul taksitini de sterlin ödeyenler rahat bir nefes alacaklar.”

Mahmut Yağmur: TL ödenip, sterlin borç ödeyenler rahat nefes alacak

“Ben döviz üstünden çocuk okutuyorum. Gerçi ben Euro ödüyorum, sterlinle bir işim yok ama dövizin yükselip düşmesi aslında hepimizi bir şekilde etkiliyor, hangi para birimi olursa olsun. Kıbrıs’ta her şeyimiz sterlin üzerine endeksli olduğu için ne kadar etkilenmiyoruz desek de yalan olur. İster istemez etkileniyoruz. Okulu sterlin vermesek bile, evi ya da dükkanı sterlin ödüyoruz. TL ödenip, sterlin borçlandırılıyoruz, burda en büyük sorunu bu.”

Mehmet Cabacaba: Sterlinin düşüşüne tek üzülen bankalar oldu

“Sterlinin düşüşüne tek üzülen bankalar oldu bence. Sterlin üzerinden borçlandırarak faizi alan bankalardır. Onun dışında sterlinin düşüşüne TL ödenip sterlin ödeyenler oldukça sevindi. Aslında bankalar da çok yüksek faiz aldığı için bu dönemi çok da fazla etkilenmeden atlatabilir. Yurt dışında okuyan Kıbrıslı Türkler için de aslında problem olacak. İngiltere AB’den çıktığı için, o statüde İngiltere’de burslu okuyan çocukların durumu sıkıya girdi. Şimdi akıbetleri ne olacak bilmiyorum.”

Feridun Tatlıyay: Evini, okulunu, arabasını sterlin ödeyenler sevindi

“Sterlinin artması kimi için sevindirici olurken, kimi için ise üzücü oldu. Borcunu sterlin ödeyenler bu durumdan kazançlı çıktı. Ancak sterlin borç verenler ise olumsuz karşıladı. Evini, okulunu, arabasını sterlin ödeyenler bu dönemde rahat bir nefes alacak diye düşünürüm ancak daha düşer mi, artar mı bilemiyorum. Ancak sterlinin önümüzdeki süreçte yükseleceğini düşünürüm çünkü İngiltere güçlü bir ülke.”