Dünyada ve Türkiye'de Covid-19 salgını nedeniyle iki yıldır coşkuya hasret 1 Mayıs, bu yıl yeniden meydanlarda kutlanacak. Türk-iş ve Hak-İş bu yıl da hem salgının tam olarak bitmemesi hem de Ramazan Bayramı arifesine denk gelmesi sebebiyle meydanlarda geniş katılımla kutlamayacak.
TAKSİM MEYDANI VE ÇEVRESİ BARİYERLERLE KAPATILDI
İstanbul'da, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nde, toplantı ve gösteri yürüyüşü yapılmasına izin verilmeyen Taksim Meydanı ve çevresinde sıkı güvenlik önlemleri alındı. Önlemler kapsamında Taksim Meydanı, Talimhane, Tarlabaşı, Divan Kavşağı, Gezi Parkı etrafı, Atatürk Kültür Merkezi önü ve Sıraselviler ile İstiklal Caddesi'ne kadar tüm bölge, bariyerlerle çevrilerek girişlere kapatıldı.
Polis ekipleri, Taksim Meydanı'na çıkan tüm noktalarda kontrol alanları oluşturdu. Vatandaşların ve turistlerin meydana giriş ve çıkışlarına izin verilmedi. Bir grup turist ile tur rehberi olduğunu belirten kişi de geçişlerine izin vermeyen polis ekipleriyle tartıştı.
Taksim Meydanı'ndan Tünel'e kadar İstiklal Caddesi'ne açılan tüm yollar ve sokaklarda da güvenlik önlemleri alındı. Demir bariyerlerle kapatılan cadde ve sokaklarda polis ekipleri nöbet tutuyor. Ayrıca Taksim'e çıkan tüm yollarda ve kavşaklarda trafik ekipleri de hazır bekliyor.
Öte yandan, Şişli Ergenekon Caddesi'nde 10 kişilik, Feriköy Mezarlığı yanında da 6 kişilik grup sloganlar atarak meydana yürümek istedi. Polis ekipleri slogan atan kişileri uzaklaştırdı.
DİSK VE BİRLEŞİK METAL-İŞ SENDİKASI ÜYELERİ ÇELENK BIRAKTI
Birleşik Metal-İş Sendikası ve DİSK üyeleri, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü nedeniyle önlemlerin alındıığı Taksim'e geldi. İki sendikanın üyeleri Taksim'deki Cumhuriyet Anıtı'na çelenk bıraktı. Burada bir konuşma yapan Disk Başkanı Arzu Çerkezoğlu, basın mensuplarının da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nü kutladı.
1 Mayıs 1977'de hayatını kaybedenleri Kazancı Yokuşu'na çelenk bırakan DİSK ayrıca KESK ile birlikte 1 Mayıs'ı İstanbul Maltepe'de düzenleyecekleri mitingle kutlayacak.
Türk-İş, kutlamalar programı kapsamında 1 Mayıs bildirisini il temsilciliklerinde basın toplantısı ile açıklayacak. Konfederasyon ve bağlı sendikaların genel merkezlerine "Sendikasızlaştırmaya, güvencesiz çalıştırmaya, geçici işçiliğe, kamuda taşeron işçiliğine son. Emeklilikte yaşa takılmaya, hayat pahalılığına hayır. İnsanca yaşamak istiyoruz." pankartları asan Türk-İş, #turkissessizkalmaz etiketiyle sosyal medyadan işçilerin sorun ve taleplerini gündeme getirecek. Ergün Atalay başkanlığındaki Türk-İş yönetimi, 1 Mayıs günü Taksim Anıtı'na çelenk bırakacak.
Hak-İş, 1 Mayıs programını geçen yıl olduğu gibi bu yıl da bir haftaya yaydı. 25 Nisan-1 Mayıs arasını "1 Mayıs Haftası" olarak kutlayan Hak-İş, bu kapsamda dijital platformlarda, meydanlarda ve iş yerlerinde çalışanların taleplerini dile getirdi.
Ankara'daki kutlamaların adresi Tandoğan olacak, İzmir'de 1 Mayıs için Gündoğdu Meydanı'nda toplanılacak.
1 MAYIS KUTLAMA MESAJLARI
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, insan için daima daha iyisini, daha fazlasını sunma kararlılığıyla bugün gelinen noktayı bir başlangıç kabul ettiklerini, mümkün olan en üst seviyede işçi ve emekçinin beklentilerini karşılayarak omuz omuza yarınlara ilerleyeceklerini bildirdi.
Bakan Ersoy, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü dolayısıyla yayımladığı mesajında, hayatın içinde kullanılan her ürünün, faydalanılan her hizmetin ardında yoğun bir mesainin olduğunu daima hatırlamak gerektiğini belirtti.
İhtiyaçların sorunsuz karşılanmasının, hizmetlere eksiksiz ulaşımın, bu mesaiyi yapan, bu sürecin sürekliliğini sağlayan kadın ve erkekler sayesinde olduğuna işaret eden Ersoy, şunları kaydetti:
"Onların alın teri ve emeği, 'hayat akışı' deyip sıradanlaştırdığımız, günbegün geride bıraktığımız her anın devamlılığını mümkün kılmakta ve her ayrıntının merkezinde yer almaktadır. Maaşlarından iş yeri koşulları ve sosyal ihtiyaçlarına kadar işçi ve emekçimizin mesaisinde adil ve hakça yapılan her iyileştirme, düzenleme ve uygulama, aldığımız hizmetin, kullandığımız ürünün kalitesini; milletimizin refah ve huzurunu, ülkemizin güçlü geleceğini temin etme sorumluluğumuzun gereğidir. Bu farkındalık, son 20 yılda benzeri görülmemiş düzenlemelerin gerçekleştirilmesini mümkün kılmıştır. Aynı bilinçle ve insanımız için daima daha iyisini, daha fazlasını sunma kararlılığıyla bugün gelinen noktayı bir başlangıç kabul ettiğimizi, mümkün olan en üst seviyede işçi ve emekçimizin beklentilerini karşılayarak omuz omuza yarınlara ilerleyeceğimizi bir kez daha belirtmek isterim. 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlu olsun."
NASIL DOĞDU?
ABD'de işçilerin, günlük çalışma sürelerinin 8 saate indirilmesi için 1884'te başlattığı mücadeleyle ortaya çıkan 1 Mayıs, 1886'da başlatılan kitlesel grevlerle yaygınlaşarak küresel nitelik kazandı. 1889'da II. Enternasyonalin Paris'teki kongresinde yılda bir günün, dayanışmaları amacıyla işçilerin ortak bayramı ilan edilmesi kararlaştırıldı. Amerikalı sendikacıların önerisi üzerine o gün "1 Mayıs" olarak belirlendi.
TÜRKİYE'DE 1 MAYIS
1911: İşçi Bayramı, Osmanlı Devleti sınırlarında ilk kez Selanik'teki tütün, pamuk ve liman işçilerince kutlandı.
1912: İstanbul'da ilk kutlama yapıldı.
1922: Türkiye Cumhuriyeti'nin Sovyetler Birliği ile dostluk ilişkileri çerçevesinde Ankara'da kutlandı.
1923: Cumhuriyet tarihinde ilk kez 1 Mayıs'ta resmi olarak bayram kutlaması yapıldı.
1977: Taksim Meydanı'nda düzenlenen 1 Mayıs programında, DİSK Genel Başkanı Kemal Türkler'in konuşması sırasında açılan ates sonrasında 36 kişi yaşamını yitirdi.
1981: 12 Eylül askeri darbesinin ardından 1 Mayıs bayram olmaktan çıkarıldı.
2009: 1 Mayıs, "Emek ve Dayanışma Günü" olarak resmi tatil ilan edildi.
100 İŞÇİDEN 14'Ü SENDİKALI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının iş kollarındaki işçi ve sendikaların üye sayılarına ilişkin Ocak 2022 istatistiğine göre, Türkiye'de 15 milyon 294 bin 362 işçiden 2 milyon 189 bin 645'i sendika üyesi. Bu rakamlara göre işçilerde sendikalaşma oranı yüzde 14,32 düzeyinde.
Türk-İş, 1 milyon 213 bin 439 ile en fazla üyeye sahip konfederasyon unvanını korurken, Türk-İş'i 727 bin 187 üyeyle Hak-İş, 212 bin 593 üyeyle DİSK izliyor.
En fazla üyeye sahip işçi sendikaları ise 243 bin 643 üyeyle Hizmet-İş, 224 bin 823 üyeyle Türk Metal, 184 bin 845 üyeyle Öz Sağlık-İş, 120 bin 479 üyeyle Genel-İş, 116 bin 154 işçiyle Belediye-İş, 114 bin 233 üyeyle Koop-İş ve 114 bin 233 üyeyle Tez Koop-İş olarak sıralanıyor.
