Doğuş Özokutan Çiftçioğlu

Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Narin Ferdi Şefik “Seçim ve Halk Oylaması (Değişiklik)Yasa Tasarısı’nın yasalaşması halinde seçim bölgesinin devlet sınırı olacağını kaydetti.

Şefik bugün basın toplantısı düzenleyerek “Seçim ve Halk Oylaması (Değişiklik)Yasa Tasarısı”nın öngördüğü düzenlemeleri anlattı.

Şefik, toplantıda kendisine yöneltilen bir soru üzerine, “Bize 7 Ocak uygun mudur diye soruldu mu sorusuna gelince, üzgünüm hayır. Bize hiçbir merci 7 Ocak tarihi YSK için uygun mudur diye bir soru yöneltmedi.” dedi. 

Tasarıyla ilgili çok sayıda gazetecinin röportaj için kendisine ulaştığını; yapılan yasa değişikliğiyle ilgili haberlerde bazı eksiklikler tespit ettiğini dile getiren Şefik, konuya açıklık getirmek için basın toplantısı düzenlediğini kaydetti.  

Şefik, haftaya oylanması beklenen tasarıyla ne gibi değişiklikler öngörüldüğünü izah etti.

TÜM SEÇMENLER TÜM ADAYLARA OY VEREBİLECEK

Yapılan değişiklikle, seçim bölgesi tanımının değiştiğini kaydeden Şefik, “Seçim bölgesi artık devlet sınırı olmuştur.” dedi. 

Çarşaf pusulayla her seçmenin 50 adaya oy vermesinin gündeme geldiğini kaydeden Şefik, ikamet bölgesi ne olursa olsun tüm seçmenlerin tüm adaylara oy verebileceğini belirtti. 

Şefik, “Şu anki nüfusa göre Lefkoşa’da 16 aday, Gazimağusa’da 13 aday, Girne’de 10 aday, Güzelyurt’ta 4 aday, İskele’de 5 aday, Lefke’de 2 aday olacaktır ve bu adayların tümüne tüm seçmenler oy kullanabileceklerdir ” dedi. 

OY PUSULASININ TÜRÜNE, SAYIYA GÖRE KARAR VERİLECEK

Yüksek Seçim Kurulu Başkanı ve Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Şefik, çarşaf ve kitapçık olmak üzere 2 tür oy pusulasının gündemde olduğunu, bunun seçime katılacak olan parti ve bağımsız aday sayısına göre değişeceğini dile getirdi. 

Şefik, basın mensuplarına her iki pusuladan görüntü alma şansı verdi. 

Devlet basımevinin basabileceği en büyük boy çarşaf pusulada 8 parti ve bir sütun bağımsıza yer olduğunu, daha fazlası için kitapçık basılması gerektiğini kaydeden Şefik, hangisinin kullanılacağına sayıya göre karar verileceğini tekrar etti.  

MÜHÜR, MÜHÜR ARTI TERCİH VE KARMA OY VERİLEBİLECEK

Şefik, oyların, mühür, mühür artı tercih ve karma şeklinde verilebileceğini dile getirdi. 

Herhangi bir partiye mühür vurulduğu zaman o partinin tüm adaylarının birer oy alacağını kaydeden Şefik, geçmişte ilçelerde mühür basıldığında o ilçedeki tüm adayların oy aldığını; yapılan değişiklik sonucu artık partinin tüm adaylarının birer oy alacağını kaydetti. 

Mühür artı tercihte, mühür vurulduktan sonra seçmenin tercih hakkını kullanacağını dile getiren Şefik, şöyle devam etti:

“Tercih kullanılacak olan ilçedeki aday sayısının yarısı için tercih kullanılması gerekir. Burada kesirler hesaba katılmaz. Gazimağusa’da 6, Lefkoşa’da 8, Girne’de 5, Güzelyurt’ta 2, İskele’de 2, Lefke’de 1 tercih yapılmalı.” 
Tercihlerde hata yapılan ilçedeki oyların geçersiz sayılacağını söyleyen Şefik, hata yapılmadıysa diğer ilçedeki tercihlerin hesaba katılacağını anlattı.

Şefik, mühür artı tercih yapıldığında, tercihler hata yüzünden geçersiz sayılsa da mührün geçerliliğini koruyacağını dile getirdi. 

KARMADA, GEÇERLİ OY 24’ÜN ALTINA DÜŞMEMELİ

Son olarak karma oyla ilgili bilgi veren Şefik, karma oy verirken en az iki parti ya da en az bir parti ve bir bağımsız aday için oy kullanılması gerektiğini dile getirdi. 

Şefik, karma oy verirken her ilçede oy kullanma zorunluluğu olmadığını ancak karma oy kullanılacak ilçe içerisinde o ilçeden çıkarılacak vekil sayısının en az yarısı en çok tümü kadar oy verilmesi gerektiğini kaydetti. Bu şekilde

24-50 oy arasında oy kullanılması gerektiğini kaydeden Şefik, “Eğer seçmen karma oy kullanırken herhangi bir ilçede hata yaparsa o ilçedeki oylar geçersiz olacak.” dedi.

Geçerli karma oyların toplamının 24’ün altına düşmesi halinde oy pusulasının geçersiz hale geleceğini dile getiren Şefik, bu nedenle karma oy kullanacakların çok dikkatli olması gerektiğini kaydetti. 

CETVELLER BÜYÜDÜ

Değişiklikle cetvellerin boyutunun büyüdüğünü  belirten Şefik, 50 aday olacağından her bir cetvelin bir sayfadan fazla olacağını söyledi.

A cetvelinin siyasal parti adaylarının ve bağımsızların oylarının toplamını; B cetvelinin adayların mühürden aldığı oyları, C cetvelinin karmadan gelen oyları içerdiğini kaydeden Şefik, D cetvelinin ise tercihleri içereceğini dile getirdi.  

Sandıklar açıldıktan sonra oy pusulalarının cetvellere aktarılacağını; sandık kurullarının YSK 35 ve YSK 36 formalarını dolduracağını kaydeden Şefik, YSK 36’ların ilçe seçim kuruluna gideceğini ve ilçe seçim kurullarının tüm sandıklardan gelen YSK 36’ları birleştirerek, kendi ilçesinden çıkan neticeleri YSK’ya ileteceğini anlattı. 

YSK’nın tüm ilçelerden gelen neticeleri birleştirerek, her ilçe için ayrı bir cetvel hazırlayacağını ifade eden Şefik, bunun yeni sistemle yapılan bir değişiklik olduğu bilgisini verdi. 

KOMPLİKE OLACAK, SÜRE UZAYACAK…

Kendisine sorulan bir soru üzerine, değişiklikle oy vermenin daha komplike hale geldiğini ve oy verme süresinin uzayacağını dile getiren Şefik, bu konuda tedbir almayı düşündüklerini söyledi. 

Nasıl oy verileceğinin izahatı için çalışılacağını kaydeden Şefik, her seçmene bu konuda yazı gönderileceğini ifade etti. 

Şefik, görevlilerin eğitimine yarından itibaren başlanacağını kaydetti. 

Seçim günü vatandaşlara oy verilecek merkezlerde bilgi verileceğini anlatan Şefik, paravanların içerisine de izahatlar asılacağını dile getirdi. 

YSK’YA TARİHLE İLGİLİ SORU YÖNELTİLMEDİ

Şefik, 7 Ocak’a kadar olan sürenin yeterli olup olmadığıyla ilgili bir soru üzerine, YSK olarak, tespit edilen tarihe kadar sorumluluklarını tamamlamanın görevleri olduğunu, Meclis’ten çıkacak tarihe kadar hazırlıkları bitireceklerini dile getirdi. 

“Bize 7 Ocak uygun mudur diye soruldu mu sorusuna gelince, üzgünüm hayır. Bize hiçbir merci 7 Ocak tarihi YSK için uygun mudur diye bir soru yöneltmedi” diyen Şefik, komite çalışmalarına katıldıklarını ancak koydukları katkının sadece teknik konularda olduğunu kaydetti. 

Şefik, “YSK uygulayan mercidir, siyasi iradeye karışmaz.” dedi.

KADIN KOTASI… 

Şefik, kadın kotası konusundaki bir soruya cevaben, Siyasal Partiler Yasası’nın ilgili maddesinde, “Her bir seçim bölgesinde her cinsiyetten en az yüzde 30 oranında aday gösterilecek” dendiğine işaret ederek, burada Seçim ve Halkoylaması Yasası’nda geçen seçim bölgesinin tarifinin önemli olduğunu dile getirdi. 

Bu konuda YSK olarak henüz bir karar ortaya koymadıklarını ancak kendi yorumuna göre, ülkede tek seçim bölgesi olması nedeniyle, bu maddenin ilgili partinin toplam adaylarının yüzde 30’unun karşı cinsten olması gerektiğine işaret ettiğini dile getirdi.