Çiğdem Aydın
Emekli Vergi Dairesi Müdürü, Mali Müşavir Göksel Saydam, hükümetin ocak ayının daha ilk haftası bitmeden iğneden ipliğe bütün vergi, resim harçlarını yükseltmesinin yanlış olduğunu söyledi.
Diyalog’a konuşan Saydam, “Hükümet, bunu bile tayin etmeden ben alacağımı alayım şeklinde hareket etmiştir” dedi. Göksel Saydam, gümrüklerde kur sabitlemesi, döviz borçlularının faizleri üzerinden alınan banka sigorta vergisi, KDV’nin belli sürelerle sınırlandırılması gibi önlemlerin hükümetin hemen yapabileceği önlemler olarak sıraladı.
Fiyat İstikrar Fonu’nun amacına uygun kullanılmadığını dile getiren Saydam, bunun anayasal bir suç olduğunu savundu.
Göksel Saydam’ın sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:
Soru: Son dönemlerde yapılan zamlar vatandaşın elinde avucunda bir şey bırakmıyor. Bir yerde çaresizlik durumu sergileniyor. Buna ne dersiniz?
Cevap: Hükümetin nasıl bir matematiksel formülle bunu yarattı bilmiyorum. Bunu çözecek de bir kişi olduğunu sanmıyorum. Bu pahalılık dediğimiz olayın iki aktörü vardır. Biri bize ait olmayan Türkiye Cumhuriyetine ait olan Türk lirasının üzerinde biz KKTC olarak herhangi bir egemenlik hakkımızın olmaması, ama Türk lirasının içine düşürüldüğü bu durumda yabancı ülkelerin katkıları da büyüktür. İkincisi de bizleri kapsar, bu yapılan zamlara ki bunlar dövizden kaynaklanıyor, bir de bizi idare eden hükümetlerin de üstüne tuz biber ekledikleri zamlar vardır.
Düşünün ki 39 tane yasadaki kendilerine verilen yetkileri ocak ayının ilk haftası bitmeden bu zamları artırdılar. İğneden ipliğe bütün vergi, resim, harçları yükseltti. Yani bizim hükümet vermeden alma yoluna gitmiştir. Asgari ücret hala tayin edilmedi ve bunu bile tayin etmeden ben alacağımı alayım şeklinde hareket etmiştir. Bizi yönetenler açık söylüyorum halkımızın halinden anlamıyorlar, anlasalardı eğer ekmeğin zamlandığını bilselerdi ilaçların zamlandığını bilselerdi bunu yapmazlardı.”
Fonun gelirleri nerede?
Soru: Size göre ne tür önlemler alınabilir?
Cevap: Devletin alacağı bir çok önemler vardı dahili, tabi ki bu pahalılığı sabitleyemezdi ama rahatlatabilirdi etkisini düşürebilirlerdi. Örneğin gümrüklerde kur sabitlemesi, döviz borçlularının faizleri üzerinden alınan banka sigorta vergisi, KDV’nin belli sürelerle sınırlandırılması gibi önlemler hükümetin hemen yapabileceği önlemlerdir. Çaresiziz modu halkı kandırmadır. Ama hiç biri yapılmıyor.
Ben anlayamadım en azından bir ekonomik kriz masası kurup, ekonomik örgütlerle bir araya gelip bir bakın bakalım ne yapabiliriz demediler ve kaçınıyorlar. Bir kere hepsini geçtim Fiat İstikrar Fonu vardır gelirlerinin bir çoğunun kamu maaşlarına gittiği onu da halkın yararına kullanmıyorlar.”
Soru: Fiyat İstikrar Fonu) nasıl kullanılır ne kadar gelir elde ediliyor?
Cevap: Halkın Partisi bu konuda istatistik bir çalışma yaptı aldım inceledim. Fiyat İstikrar Fonu yasası vardır amacı da bugün içinde yaşadığımız pahalılığın özellikle dövizden kaynaklanan pahalılığın temel tüketim maddelerine etkilerini halka şiddetinin yansımasını minimize etmektir. Bu bir vergi değildir ama gelmiş geçmiş hükümetler bu yasayı bir bütçe geliri olarak kabul ettiler ve uyguluyorlar. Yani gümrüklerden 88 başlık altında yer alan ve yüzlerce değişik türdeki mallardan değişik oranlardan ithalat anında alınan bir paradır ve bu tabloya baktığımız zaman 2011 ile 2016 yılı arasında gerçekleşen gelir, 2 milyar 900 milyon TL gelir elde edildi sadece FİF’ten. Bu paradan 6 yılda 716 milyon TL harcandı. Harcamalar ilk olarak tarım ürünlerinde doğrudan gelir desteği ve bunun gibi kuraklık tazminatları gibi ödemeler yapılmış geri kalan miktarda bütçe harcamalarında kullanıldı. 2017 varsayımına göre FİF’ten 740 milyon TL bekleniyor. Bu rakam 744 milyon TL bütçeye konduğu zaman bu dövizdeki değer kazanma bu kadar şiddetli değildi dikkate alınmadan konuldu. Şimdi eğer gümrüklerde kur üzerinden bir sabitleme olmazsa 744 milyon TL, muhtemelen 900 milyon hatta 1 milyar TL’ye çıkacak. Sanırım hükümetin beklediği budur ki yıl sonunda övünsünler biz bütçe açığını düşürdük diye. 2.900 milyar TL’ye 744 TL daha koyarsak 3.6 milyar TL’ye gelir bütün bu fonun gelirleri.
Soru: FİF giderleri ne kadardır ?
Cevap: 170 milyon TL ‘de öngörülen giderdir tarıma vs.. Bu rakamla beraber de 890 milyon da gelir beklenir. Benim hesaplarıma göre bu verilere dayanarak her 100 TL’nin 25 TL’si amacı doğrultusunda harcanır. O da daha ziyade tarım sektörüne geri kalan miktar bütçede kullanılıyor. Ben olsaydım FİF’i illaki bütçe için kullanacaksaydım adını da değiştirirdim derdim ki bu özel tüketim vergisidir. Çünkü bu yasa altında herkes ödüyor. KDV, vergi stopajı ödüyoruz bir de bunlara ek olarak Fiyat İstikrar fonu ödüyoruz. E peki neden ödüyoruz ? Amaca uygun kullanılmıyorsa kandırılıyor vatandaş elimizden bir şey gelmez diyenlere aldanmayın elden gelecekleri kısaca madde madde saydım ben Göksel Saydam olarak. Onlar mı bilmez bunun böyle olduğunu.
