Mersin'deki Alaköprü Barajı'nda tutulan suyu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne (KKTC) ulaştıracak, "Asrın Projesi" olarak nitelendirilen "Türkiye'den KKTC'ye Su Temin Projesi", yarın törenle faaliyete geçecek.

Deniz geçişi kısmı Kalyon İnşaat tarafından üstlenilen proje ile su kaynakları bakımından kısıtlı olan KKTC'nin temiz su ihtiyacı gideriliyor.

Kalyon İnşaat KKTC Deniz Geçişi İsale Hattı Proje Direktörü Abdullah Halit Erenay, AA muhabirine yaptığı açıklamada, KKTC halkına su kaynağı sağlamak üzere hazırlanan Türkiye'den KKTC'ye İçme Suyu Temin Projesi'nde Türk mühendislerin bilgi, deneyim ve gücünü ortaya koyduğunu dile getirdi.

Su ihtiyacının hemen hemen tamamını yeraltı su kaynaklarından karşılayan KKTC'de Türkiye'den yılda 75 milyon metreküp su iletilecek olan projenin en önemli kısmı olan deniz geçişi için Türk mühendislerin, deniz içerisinde 250 metre derinlikte askıda boru geçişini planlayıp uyguladığını kaydeden Erenay, "dünyada bir ilk" olan proje ile Türkiye'nin, dünyaya satılabilecek tamamen yeni bir iletim modeli geliştirmiş olduğunu söyledi.

Erenay, projenin Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakanı Ömer Kalyoncu ve TC Başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun katılımlarıyla yarın Türkiye tarafında Mersin-Anamur'da Anamur Stadyumu ile KKTC tarafında Girne-Çamlıbel İçme Suyu Arıtma Tesisi'nde gerçekleştirilecek açılış töreni sonrası faaliyete geçeceğini belirtti.

Erenay, KKTC'nin su problemini köklü bir çözüme kavuşturmak maksadıyla hayata geçirilen projenin Türkiye ile KKTC tarafında birer baraj ve 80 kilometresi deniz geçişi olmak üzere toplam 107 kilometrelik isale hattından oluştuğunu ifade etti.

"PROJE, HEM TEMİZ SU HEM DE SULU TARIM İLE GELİR ARTIŞI SAĞLAYACAK"

KKTC vatandaşlarına sadece temiz su kazandırmakla kalmayacak, sulu tarım imkanı sayesinde önemli gelir artışı da sağlayacak bu projede yer almaktan büyük mutluluk ve gurur duyduklarını dile getiren Erenay, "Kalyon İnşaat olarak bu projede uyguladığımız deniz geçişi isale hattı 80 kilometre uzunluğunda. Deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte ve askıda geçirilen yüksek yoğunluklu polietilen boru hattı dünyada bir ilk olma özelliğine sahip ve bununla büyük gurur duyuyoruz. Sadece dört yılda tamamlanan bu dev projeyle Toros Dağları'nın bereketli suyunun yılda 75 milyon metreküplük kısmı, 107 kilometre uzunluktaki isale hattından Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne iletilecek" diye konuştu.

Proje Direktörü Abdullah Halit Erenay, deniz yüzeyinin 250 metre altında ve 80 kilometre uzunluğunda askıda polietilen boru hattı döşeyerek Türk mühendisliği ile deniz geçişi boru hattının döşenmesine Türkiye ve KKTC kıyı kesimlerinde 20 metre su derinliğine ulaşıncaya kadar gömülü olarak devam edildiğini anlattı.

Erenay, sonrasında 20 ile 280 metre su derinliği arasında yer alan, sabitlenmeleri beton ağırlık blokları ile sağlanmış boruların deniz tabanına oturan bölümünün, önce deniz yüzeyinde birleştirilmesi ve daha sonra içine su alınarak tabana batırılmasının sağlandığını söyledi.

KIBRIS'IN 2050 YILINA KADAR SU İHTİYACI KARŞILANACAK

Proje ile KKTC'nin uzun vadeli su ihtiyacının karşılanması için, Anamur Dragon Çayı üzerinde tesis edilen Alaköprü Barajı'ndan alınacak yıllık 75 milyon metreküp su, 2050 yılına kadar Kıbrıs'ın bütün içme suyu ihtiyacını karşılayacak.

Suyun yaklaşık 38 milyon metreküpü, KKTC'de inşa edilecek arıtma tesislerinde arıtıldıktan sonra içme suyu maksatlı kullanılacak. Kalan 37 milyon metreküp su ise zirai sulama amaçlı kullanılacak.

Böylece uzun yıllardır su yetersizliği ve su kalitesindeki kötüleşme sebebiyle sıkıntı yaşayan ada halkının uzun vadeli su ihtiyacı karşılanmış olacak.

KKTC Su Temin Projesi çerçevesinde dünyada ilk kez uygulanan ve son parçanın yerleştirilmesi ile tamamlanan deniz geçişi, 80 kilometre 151 metre uzunluğunda, deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte ve askıda geçiyor. Deniz geçişi bin 600 milimetre çapındaki, yüksek yoğunluklu polietilen boru hattından oluşuyor.

"Asrın Projesi" olarak nitelendirilen, KKTC'nin 50 yıllık su ihtiyacını karşılayacak, "KKTC Su Temin Projesi" ile Anamur Dragon Çayı üzerinde tesis edilen Alaköprü Barajı'ndan alınacak 75 milyon metreküp su, Akdeniz'e döşenen boru hattı vasıtasıyla Girne yakınlarında inşa edilen Geçitköy Barajına aktarılacak.

* * *

TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, "KKTC'nin su meselesini kökünden çözülmesine" yönelik verdiği talimatın ardından, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğünce, yıllardır su sıkıntısı çeken KKTC'nin su ihtiyacını karşılamak amacıyla "KKTC Su Temin Projesi" hazırlandı.

"Asrın Projesi" olarak ifade edilen "KKTC Su Temin Projesi"nin Türkiye tarafında yer alan "Alaköprü" ve KKTC tarafındaki "Geçitköy" barajları, planlandığı üzere Mart 2014'de tamamlandı. 7 Ağustos'ta ise deniz geçiş boru hattı çalışmaları sona erdi.

Projenin açılışı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu'nun yarın katılacağı törenle gerçekleştirilecek.

KKTC İçmesuyu Temini Projesi'nde uygulanacak olan deniz geçişi, 80 kilometre 151 metre uzunluğunda, deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte ve askıda geçiyor, bin 600 milimetre çapındaki, yüksek yoğunluklu polietilen boru hattından oluşuyor.

Dünyada ilk defa uygulanan askılı borulu sistemiyle Alaköprü Barajı'ndan alınan su, ilk kez 24 Eylül'de KKTC'de tarafında inşa edilen Geçitköy Barajı'na iletilmişti.

75 MİLYON METREKÜP SU, KKTC'YE AKTARILACAK

Projeyle KKTC'nin uzun vadeli su ihtiyacının karşılanması için Anamur Dragon Çayı üzerinde tesis edilen Alaköprü Barajı'ndan alınacak 75 milyon metreküp su, Akdeniz'e döşenen boru hattı vasıtasıyla KKTC tarafında Girne yakınlarında inşa edilen Geçitköy Barajına aktarılacak.

Su, Türkiye tarafı 24 kilometre, deniz geçişi 80 kilometre ve KKTC tarafı 3 kilometre olmak üzere toplam 107 kilometre uzunluğundaki boru hattı vasıtasıyla KKTC'ye ulaştırılacak.

Türkiye'den KKTC'ye iletilecek suyun yaklaşık 38 milyon metreküpünün, burada inşa edilecek arıtma tesislerinde arıtıldıktan sonra, içme suyu maksatlı kullanılması, geriye kalan 37 milyon metreküp suyun ise Güzelyurt Ovası'nın veya Mesarya Ovası'nın sulanması için tahsis edilmesi planlandı.

Projenin gerçekleşmesi ile halen mahdut yer altı ve yüzeysel su kaynakları dolayısıyla su sıkıntısı çeken KKTC'nin içme ve kullanma suyu temin edilerek 50 yıllık su ihtiyacı karşılanacak, ayrıca KKTC, sağlanacak sulama suyu ile zirai gelir elde edebilecek.

"KIBRIS BİZİM CANIMIZ"

Projeye ilişkin yazılı açıklama yapan TC Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, dünyada ilk defa uygulanacak bir proje geliştirdiklerini belirtti.
KKTC'de suyun en büyük ihtiyaç olduğunu ifade eden Eroğlu, şunları kaydetti:

"Kuzey Kıbrıs suyun içinde ama hep suya hasret kaldı. KKTC'nin verimli topraklarına ana vatan Türkiye'den hayat suyu götürmek pek çok hükümetin hayaliydi. Boruları askıda götürmeye karar verdik. Şükürler olsun ki bu hayali de gerçekleştirmek bize nasip oldu. Kıbrıs bizim canımız diyor, elimizden geleni fazlasıyla yapıyoruz."

Bakan Eroğlu, proje kapsamında Anamur-Alaköprü Barajı'ndan alınan suyun, Anamuryum Dengeleme Deposuna getirilerek, buradan da kontrollü bir şekilde Deniz Geçişi İsale Hattı'na verilmeye başlandığını ve adaya suyun ulaştığını belirtti.

Alaköprü Barajı'nın temelini 2011'de, Geçitköy Barajı'nın temelini ise 2012'de attıklarını anımsatan Eroğlu, "Hayata geçireceğimiz bu proje ile uzun yıllardır su yetersizliği ve su kalitesindeki kötüleşme sebebiyle sıkıntı yaşayan ada halkının uzun vadeli su ihtiyacını da çözüme kavuşturmuş olacağız" değerlendirmesinde bulundu.

Eroğlu, projenin içme suyu arıtma tesisi ve dağıtım hatları dahil maliyetinin 1,6 milyar lira olduğunu kaydetti.