Haber: Bahar SANCAR
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu'nda 2026 Mali Yılı Merkezi Devlet Yönetimi Bütçe Yasa Tasarısı görüşmeleri tamamlandı.
Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak Cumhuriyet Meclisi, Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’ne gönderilen ve komitede onaylanarak Meclis Genel Kurulu’na sev edilen 191 milyar 131 milyon TL’lik giderler; 165 milyar 434 milyon TL’lik gelirler ve 25 milyar 697 milyon TL’lik açık öngören bütçeyle ilgili görüşmeler tamamlandı. Meclis Genel Kurulu’nda bütçe görüşmelerinin tamamlanmasının ardından, Gündem Kıbrıs bölge muhtarlarına KKTC’nin bütçesinin doğru kullanıp kullanılmadığını ve bütçenin yeterli olup olmadığını sordu.
Gündem Kıbrıs’a konuşan muhtarlar, ülke nüfusunun bilinmeden hazırlanan bütçenin yeterli olmayacağını vurgulayarak, önce nüfus politikasının oluşturulması gerektiğini söyledi. Muhtarlar, bütçe kaynaklarının ise yeterli olmadığını ifade ederek, daha sistemli bir çalışma ile bütçenin hazırlanması gerektiğine vurgu yaptı.
Muhtarlar Birliği Başkanı ve Güzelyurt Güneşköy Muhtarı Akay Darbaz:
“Sistemli bir şekilde bütçeler hazırlanmıyor”
Muhtarlar Birliği Başkanı ve Güzelyurt Güneşköy Muhtarı Akay Darbaz, bütçe konusunda sistemli ve planlı bir çalışma yapılması gerektiğini ifade ederek, “Bütçede önce ihtiyaçlar tespit edilip daha sonra bütçe kalemlerinin hazırlanması lazım. Bütçe dağıtımında elzem ihtiyaçlar, ilk, orta ve uzun vadeli ihtiyaçlar olarak sıralanmalıdır. Ancak bunu yapmıyoruz. Yılın bitimine 6 ay kala bütçe çalışmalarının başlaması lazımdı. Sistem yok, sistemli bir şekilde bütçeler hazırlanmıyor. Bugün herhangi bir bakanlığa gidin bir ihtiyacı dile getirin ‘keşke önce söyleseydin de bütçeye ekleseydik’ cevabını alacaksınız. Ben bunu yaşadım. Her bakanlık kendi görevini yapmıyor. Tarım bakanlığı oluşacak kuraklıkta hangi bütçeyi ayarladı? Şap hastalığı için çalışmaları var mıydı? Önceden hazırlık yapıldı mı? Hayır. Öngörü yok. Ülkede herkes tam anlamıyla görevini yapmıyor” diyerek eleştiride bulundu.
Bütçenin yeterli olup olmamasının ve doğru kullanılıp kullanılmadığının sorulması üzerine Darbaz, “Meclisin önüne gelen bütçeyi doğru ayrıldı ama doğru yere gider mi onu da Sayıştay araştıracak. Halk olarak bizler vergimizi vererek bütçeye katkı sağlıyoruz ama bir de cezasını halk çekiyor yolsuz, susuz olarak…” ifadelerini kullandı.
Güzelyurt Zümrütköy Muhtarı Erhan Celaller:
“Hiçbir bütçe doğru kullanılmıyor”
Güzelyurt Zümrütköy Muhtarı Erhan Celaller, mecliste gerçekleşen bütçe görüşmeleri hakkında görüş bildirerek, “Doğru yere harcanan her bütçe bana göre yeterlidir. Bütçeler yapılan bir hesabın ardından ortaya çıkıyor. Doğru harcanırsa bence yeterli olur. Ancak ne yazık ki hiçbir bütçe doğru kullanılmıyor. Bütçe açıklarının seneler içindeki artışına bakarsanız bunu görebilirsiniz” dedi.
Konuşmasının devamında Celaller, “Ancak bir tsunami çıkarsa ve her şey sil baştan olur ancak o zaman bir şeyler düzelebilir. Bu saatten sonra hiçbir şeyin doğru gideceğine inanmıyorum. Bu konuda karamsarım” diye konuştu.
Gazimağusa Zafer Mahallesi Muhtarı Ali Yeşil:
“Hazırladıkları bütçeyle bir önceki yılın borçlarını kapatmaya çalışıyorlar”
Gazimağusa Zafer Mahallesi Muhtarı Ali YeşilKKTC’nin 2026 bütçesinin yeterli olmadığını ifade ederek, “Okulların boyası bile yapılmıyor, bu bütçe nasıl yeterli olacak? Yollarımızın durumu belli, eğitimin durumu ortada, sağlığa KKTC’nin tamamının bütçesi yetmez. Sağlıkta köklü bir düzenleme olması gerekiyor. İnsanlar ilaçlarının çoğunu eczanelerden alıyor. Bu bütçe sadece sağlık alanının düzeltilmesine bile yetmez” dedi.
Konuşmasının devamında Yeşil, “Hazırlanan bütçelerin doğru kullanıldığına inanmıyorum. Hazırladıkları bütçeyle bir önceki yılın borçlarını kapatmaya çalışıyorlar. Bütçe de vatandaş gibi geriden geliyor” ifadelerini kullandı.
Ülkenin her alanda köklü reformlara ihtiyacı olduğunu ifade eden yeşil, “Ülkenin reformlara ihtiyacı vardır. Kamu reformu ve mali reformlar bu ülke için şarttır. Kabinenin de teknokrat olması gerekiyor. Milletvekilleri bakan olmamalıdır. Bu ülkede baştan sona her şey yanlıştır. Ne yazık ki vatandaşı düşünen yok” diye konuştu.
Gazimağusa Lala Mustafa Paşa Mahallesi Muhtarı Tuncay Yahyaoğlu:
“İki katını da versen ortalığı gene düze koyamazlar”
Gazimağusa Lala Mustafa Paşa Mahallesi Muhtarı Tuncay Yahyaoğlu, bütçe iki katına çıkarılsa bile ülkeye yetmeyeceğini söyleyerek, “Bunlara iki katını da versen ortalığı gene düze koyamazlar. Çift maaşlar var, büyük bir felaket yaşadık yağmurlarda, buna bir bütçe ayrılması lazım. Ama ne yazık ki ortada bir şey yok. Maliyenin de durumu malumdur. Emlak sektörü son dönemlerde yaşananlardan dolayı bitmiş durumdadır. Maliye kaynak yaratabilmek için insanlara resen vergiler yolluyor. İnsanlar bu durumdayken nasıl toparlayacaklar bilmiyorum ama biraz zor görünüyor” dedi.
Yahyaoğlu, bütçenin doğru kullanıldığını ama kaynağın ülke nüfusuna göre yeterli olmadığını söyleyerek, “Bence doğru kullanılıyor ama nüfus artışını hesaplayamıyorlar o nedenle de bütçe yetmiyor. Günden güne nüfusumuz artıyor. İnsan olmayan yerde çark dönmez. Ama buna uygun bir bütçe yapılmalı. Ülkemizde birçok iş yasal prosedürlerden dolayı hayata geçmiyor. Ülkede yol yapılmıyor çünkü bürokrasi çok fazla. Bir yerde iş takılıp kalıyor, proje yapılmıyor, para geri gidiyor. Önümüzde bir erken seçim süreci olacağını düşünüyorum. Belki o zaman daha iyi isimler yönetime gelir” dedi.
Girne Eski Türk Mahallesi Muhtarı Tuğçe Ören:
“Bütçe doğru ve verimli kullanılmıyor”
Girne Eski Türk Mahallesi Muhtarı Tuğçe Ören, bütçenin yeterli olduğunu ancak kaynakların doğru kullanılmadığını söyleyerek, “Bu ülkenin bütçesi yeterlidir. Yalnız bütçe görüşmelerinde örneğin siysi partilere ayrılan kaynaklar gibi diğer katkı payları çok yüksektir. Bütçe doğru ve verimli kullanılmıyor. Kamu gelirleri bizim her şeyimizi karşılayacak durumdadır. Dörtlü hükümet bunu kanıtladı. Serdar Dektaş’ın Maliye bakanlığı döneminde Türkiye’den tek bir kuruş dahi alınmadan tüm ödemeler gününden önce yapıldı. Bu durum, bu ülkede yeterli kaynak ve devlet gelirinin olduğunun en büyük ispatıdır. Ekstra projelerde anavatanımız Türkiye’nin desteği olmazsa olmazımızdır ancak ülkedeki kaynaklar ne yazık ki doğru kullanılmıyor ve doğru aktarılmıyor. Bu noktada ciddi sıkıntılarımız olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
Girne Lapta Tınaztepe Mahallesi Muhtarı Halil Karalar:
“Kaynakları doğru bir şekilde bulmalı ve doğru yerlerde kullanılmasını sağlamalı”
Girne Lapta Tınaztepe Mahallesi Muhtarı Halil Karalar, bütçeye “Yeterli” denemeyeceğini söyleyerek, “50 yılın getirdiği bir durumu yaşıyoruz. Her şeyi sil baştan işliyoruz. Ülkede daha doğru düzgün yollar bitmeye başladı. Muhtarlık binalarımız bile daha yeni yapılıyor. Ülkedeki kaynakların ve bütçenin daha doğru kullanılması lazımdır. Eğer bir işi bir defada düzgün yaparsanız ikinciye gerek kalmaz. Örneğin asfalt döküyoruz ama alttan su borularını değişmiyoruz. Kanalizasyonumuz yok. Daha sistemli bir çalışma yapılması gerekiyor. Özellikle bizim bölgemizde kanalizasyon, su boruları ve asfalt yatırımlarına ihtiyaç vardır. Eskiden nüfusumuz adı ancak nüfusumuz çok arttı. Daha sistemli çalışmaların yapılması gerekiyor. Türkiye’miz olmasa kendi başımıza doğru düzgün ne yapabiliriz? Kaynakları doğru bir şekilde bulmalı ve doğru yerlerde kullanılmasını sağlamak gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Lefkoşa Çağlayan Mahallesi Muhtarı Nutku Karsu:
“Nüfusu bilmeden yapılan bütçe doğru değildir”
Lefkoşa Çağlayan Mahallesi Muhtarı Nutku Karsu, geçmiş yıllara bakıldığında bütçenin yeterli olmadığının görüldüğünü ifade ederek, “Bütçe doğru kullanılmıyor ve doğru da hesaplanmıyor. İleriye dönük bir bütçe hazırlanıyor ama gelecekte ne olacağını bilebilir misini? Plansızlık ve öngörüsüzlük had safhadadır. Ülkemizde Geçitköy barajı var. Suyun kullanımında 50 yıllık bir plan vardı. Baraj 2014’te açıldı ve üzerinden 11 sene geçti. Ancak biz şuan 2040 yılının suyunu kullanıyoruz. Yaptıkları plan budur. Her şey için plan yapıyorlar ama doğru yapmıyorlarÜlkemizin nüfusu kaçtır ve seneye ne olacak? Bütçe görüşmelerinde geçen 2 yılda 200 bin vatandaş yapıldığı konuşuldu. Bu ülkeye kaç kişi gelecek, kaç tane yeni okul ve derslik yapılacak, hastanenin kapasitesi nasıl artırılacak? Bunlara dair bir plan var mı? Nüfusu bilmeden yapıla bütçe doğru değildir. Önce nüfusun bilinmesi lazım. Bir nüfus politikamız var mı yok mu? Nüfusu bilmeden bütçe yaptıkları için de bütçe yeterli olmuyor” dedi.
Lefkoşa Kafesi Mahallesi Muhtarı Hüseyin Eminoğlu:
“Bütçenin doğru kullanıldığına inanmıyorum”
Lefkoşa Kafesi Mahallesi Muhtarı Hüseyin Eminoğlu,” Yıllardır ülkemizde eğitime ve sağlığa bütçeler ayrıldı ama gerekli yatırımlar yapılmadı. Çünkü bütçeleri yetersiz kaldı. Ülkemizde okullarda öğrencilerin, hastanelerde vatandaşın yaşadığı sıkıntılar ortadadır. Demek ki ayrılan bütçeler yeterli değildir ve bu nedenle de ihtiyaç olan yatırımlar tam olarak yapılamıyor. Yaşadıklarımız bunun göstergesidir” dedi.
Eminoğlu, “Bütçenin doğru kullanıldığına inanmıyorum. Bu ülkede yaşadıklarımıza baktığımızda bunu görebilirsiniz. Bunun önüne geçmek için de doğru düzgün ve ciddi bir hükümetin olması, adam kayırmacılığın ve partizanlığın ortadan kaldırılması gerekiyor. partizanlık olduğu sürece bu ülkede hayır görmeyeceğiz. Tüm siyasi partilerin konsensüs sağlayarak bir seçim hükümeti oluşturması ve en kısa sürede seçime gidilmesi gerekiyor. Ülkenin geldiği bu durumdan dolayı çok ciddi endişelerim var. Bir örgüt başkanı bir bakanın odasına kapıyı vurmadan giriyorsa ve o bakan o örgüt başkanından korkuyorsa neyi konuşacağız? Bu duruma bizzat şahit oldum. Bu ciddiyetsizliktir bu partizanlıktır. Bu devam ettiği sürece de hiçbir şey düzelmeyecek” diye konuştu.