BM’nin, Mayıs ayında başlaması öngörülen Kıbrıs müzakerelerinde görüş birliklerine varılmasını kolaylaştırmak maksadıyla “tarafsız öneriler” sunmak niyetinde olduğu, BM yetkililerinin, sunulacak bu “köprü kurucu” önerilerin taraflar açısından bağlayıcı olmayacağını söylediği haber verildi.

Fileleftheros “‘Tarafsız’ Fikirler Sunmaya Hazır... BM ‘Prosedüre Yardımcı Olmak İçin’ Öneriler Sunacak” başlıklı haberinde BM’nin, müzakerelerin 6 Nisan’dan sonra, Türkiye’nin NAVTEX’i yenilememesi halinde müzakerelerin yeniden başlayacağını güvence altına almayı hedeflediğini yazdı.

Gazete, “eğer plan müzakerelerin Mayıs ayında başlaması” ise BM’nin, KKTC’de 19 Nisan’da yapılacak Cumhurbaşkanlığı Seçimleri’nden önce müzakerelerin başlayacağını ilan etmek niyetinde olduğuna işaret ederek hareketin maksadının, NAVTEX’i yenileyip yenilemeyeceği konusunda henüz son sözünü söylememiş olan Türk tarafını bağlamak olduğunu belirtti.

BM’nin, Genel Sekreter’in Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide aracığıyla Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’e Türkiye’nin NAVTEX’i yenilemeyeceği teyidini ilettiğini kaydeden gazete devamla şunları yazdı:

“BM müzakerelerin, ENI şirketinin vereceği ‘teknik bakım’ için vereceği 3 aylık süreden daha uzun süreceğini değerlendiriyor. ENI’nin bölgeye geri dönmeye karar verdiği an –ki buna kesin gözüyle bakılmıyor- Türkiye tepki göstereceğinden, kritik addediliyor.

Kaynaklarımız, müzakerelerde yeni bir kopma olursa tekrar başlamasının zor olacağına işaret ediyor. Ancak BM’den kaynaklar ‘prosedür, bir tarafın masadan kalkması zor olacak şekilde olacak’  diyor. BM’nin Kıbrıs Grubu’nun, yeniden başlaması halinde müzakere prosedürünü, Eylül ayında kesildiği noktadan, zor konulardan başlatacağı aşikârdır.

Kıbrıs’tan dün ayrılan Espen Barth Eide’nin prosedürün yeniden başladığı açıklandığında geri dönmesi bekleniyor.”

EIDE MAYIS’TA BAŞLAMAK UMUDUYLA NİSAN’DA DÖNÜYOR

Politis, “Eide, Yeniden Başlama Umuduyla Nisan Başlarında Dönüyor... Şimdi De Mayıs” başlıklı haberinde Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’le görüşmesinin ardından, her iki tarafta da ilerleme niyeti saptadığını açıklayan Eide’nin Nisan ayı başlarında geri dönme perspektifiyle dün Ada’dan ayrıldığını yazdı.

Eide’nin NAVTEX’in sona ermesinin hemen ardından, müzakerelerin KKTC’deki cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra yeniden başlayacağını açıklamak niyetinde olduğuna işaret eden gazete, diplomatik kaynaklara dayanarak NAVTEX’in sona ermesi ve ENI-KoGas’ın sondaj gemisinin teknik bakımı için çalışmalarına ara vermesiyle oluşan fırsat penceresinin ne kadar açık kalacağının net olmadığına işaret ettiklerini yazdı.

Gazeteye göre Eide’nin diplomatik grubuna yakın kaynaklar, gayrı resmi de olsa zaman sınırından söz etmenin doğru olmayacağını, asıl önemli olanın, ENI-KoGas’ın planlarına göre ilerlemesi gerektiğinde, taraflar arasındaki sorunun aşılmış olması ve müzakerelerin yeniden kesilme tehlikesine girmeyeceğinin güvence altına alınması olduğunu vurguladılar.

Müzakerelerin yeni aşamasının, Rum tarafının müzakere masasından kalkmasından kısa süre önce tarafların BM Genel Kurulu çerçevesinde uzlaştığı konulardan başlayacağına işaret eden gazete özetle şunları ekledi:

“Hükümet kaynakları Kıbrıs Rum tarafının şimdi, müzakerelerin yeniden başlamasını ileri götüren unsurlardan aldığı; NAVTEX’in 6 Nisan’da yenilenmeyeceği teyidinin haklı çıkıp çıkmayacağını görmeyi bekliyor. Aynı kaynaklar, NAVTEX’in ocak ayında yinelendiği son ana kadar aynı teyitlerin verildiğine işaret ediyorlar.

Kıbrıs Rum tarafı bu fırsat penceresinin, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin NAVTEX’in geri çekileceği beklentisiyle doğal gazdan istifade faaliyetlerini dondurması gibi ‘dondur-dondur’ tarzı bir uzlaşmanın ürünü olmadığını her fırsatta ısrarla vurguluyor.”

EIDE “KIBRIS SORUNUNUN ÇÖZÜLMEMİŞ OLMASI NEDENİYLE KIBRIS EKONOMİSİNİ GÜÇLENDİRME FIRSATLARINI KAYBEDİYOR”

Fileleftheros, “Kıbrıs Sorununun Çözülmemiş Olması Ekonominin Güçlenmesini Engelliyor” başlıklı haberinde ise BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs’taki Özel Temsilcisi Lisa Buttenheim’in Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla verdiği davete katılan Espen Barth Eide’nin, “Kıbrıs sorununun çözülmemiş olması nedeniyle Kıbrıs her gün, ekonomisini güçlendirme fırsatlarını kaybediyor” dediğini yazdı.

Gazeteye göre “Dikkatimizi sorunun çözüm çabalarına odaklamak zorundayız” diyen Eide devamla “Barış prosedürünün yeniden başlamasına çok yakınız. Her iki tarafta da en üst seviyede istek var” dedi ve sivil toplum örgütlerini, liderleri güçlendirip, onlardan sözlerini tutmalarını istemeye çağırdı.

Eide mülkiyet ve Yönetim başlıklarında ciddi ve derin zorluklar bulunduğunu hatırlattı ancak “Kıbrıs sorununun halledilmeyecek hiçbir yönü yoktur” dedi, davette hazır bulunanlara hitaben de “Kıbrıs’ın geleceği yalnız seçilmiş liderlerin değil sizin de elinizdedir” dedi.

SİYASİ PARTİLER ENDİŞELİ

Aynı gazete Rum siyasi partilerinin BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Eide’nin Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlayabileceği açıklaması üzerine Rum siyasi partilerinin, bunun Rum yönetiminin enerji projelerinin aleyhine olabileceğinden endişe belirttiklerini bildirdi.

Gazeteye göre, DİSİ müzakerelerin uygun şartlar içerisinde süratle başlamasına destek beyan ederken DİKO adına konuşan parti başkanı Nikolas Papadopulos, Rum Yönetimi’nin enerji projelerinin, müzakere süreciyle hiçbir bağlantısı olmadan kesintisiz devam etmesinin önemli olduğuna vurgu yaptı.

Papadopulos Eide’nin, Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlamasını NAVTEX’in sona ermesi ve ENI’nin araştırmalarına ara vermesi olguları temeline dayandırdığına işaret ederek; “Bunlar, Anastasiadis’in politikalarının, özellikle de doğal gaz konusunu Kıbrıs sorunu gündemine ekleme kararının sonuçlarıdır” dedi.

EDEK enerji rezervleri konusunun, “milli dava” dediği Kıbrıs sorunu başta olmak üzere Güney Kıbrıs’ı meşgul eden bütün meselelere dokunduğunu vurguladı ve Rum Yönetimi’nin her adımını ciddiyet ve sorumluluk içerisinde atması gerektiğini söyledi.

EURO.KO Başkan Vekili Mihalis Yorgallas “ENI’nin sondaj gemisinin bakımının, müzakerelerin yeniden başlamasıyla bir bağlantısı varsa o zaman Ankara’ya , müzakerelere üç aylık  gayrı resmi takvim dayatma fırsatı verilecek, bu sürenin bitimi de, müzakerelerin çöküşü bizim tarafa yüklenmesin diye Kıbrıs Cumhuriyeti’nin enerji projelerinin durdurulması şantajına imkan sağlayacak” dedi.

Ekologlar ve Çevreciler Hareketi “bir kez daha Türkiye’nin çizdiği yoldan, yani sondaj ve araştırmaların dondurulması, güya NAVTEX’in geri çekilmesi ve müzakerelerin kendi (Türkiye) şartlarıyla yeniden başlaması yolundan gidiyoruz” vurgusunu yaptı.

Vatandaşlar İttifakı ise Rum Yönetimi’ni “Geri adım atmamaya, Eide’nin ve bazı Rum siyasi liderlerin toplumlararası müzakerelerin yeniden başlaması için ‘ENI’nin teknik ara vermesi önerisini kabul etmemeye” çağırdı.

“OBAMA İKİ BÖLGELİ İKİ TOPLUMLU FEDERASYON ÇÖZÜMÜNE BAĞLI”

Simerini haberini “Mayıs’ta Müzakereler... BM İşgal Bölgelerindeki ‘Seçimlerden’ Önce Müzakerelerin Yeniden Başlayacağını İlan Edecek...  Eide’ye Yakın Kaynaklara Göre Türkiye’den, NAVTEX’in Yenilenmeyeceği Yolunda İlke Teyidi Var” başlık ve spotlarıyla aktardı.

Gazete ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yasama konularından sorumlu müsteşarı Julia Frifield’ın, ABD’nin Kıbrıs’ın, iki bölgeli iki toplumlu federasyonla yeniden birleştirecek adil ve kalıcı çözüm bulunmasına bağlılığının devam ettiğini açıkladığını yazdı.

Gazeteye göre ABD’nin bu tezi, Amerikan mevzuatı uyarınca Meclis ve Senato Dışişleri komitelerine dün sunulan, ABD Başkanı Barack Obama’nın geçen Eylül ve Kasım aylarını kapsayan, Kıbrıs sorunundaki gelişmelerle ilgili raporunda yer alıyor. Frifield’in, rapora eşlik eden mektubunda “BM himayesindeki müzakereler ertelenmiş olsa da kapsamlı çözüm yönündeki çabalar bu dönemde de sürdü. ABD’nin, Kıbrıs’ı iki bölgeli iki toplumlu federasyonla birleştirecek adil ve kapsamlı bir çözüme bağlılığı devam ediyor” deniliyor.

Haravgi, “BM Müzakerelerin Mayıs’ta Yeniden Başlamasına Hazırlanıyor... Eide, Sorun Öteki Taraf Değil Diyor” başlıklı haberinde Espen Barth Eide’ye yakın kaynakların, Türkiye’nin, süresi 6 Nisan’da bitecek olan NAVTEX’i yenilemeyeceğine dair ilke teyidi bulunduğunu, dolayısıyla müzakerelerin Mayıs ayında, kaldığı yerden başlayabileceğini söylediklerine işaret etti.

Gazeteye göre müzakerelerde kriz olmadığını, krizin dış kaynaklı olduğunu söyleyen aynı kaynaklar müzakere prosedürünün üç aydan kısa sürmeyeceğini, aylar gerekeceğini söylediler. Önce zor konuların ele alınacağını ve tarafların sunacağı tezlere göre BM’nin de, görüş birliğine varılmasını kolaylaştırmak amacıyla “tarafsız öneriler” sunacağını belirttiler.

Alithia haberine “Türkiye’den İlke Teyidi... BM İki Taraf Arasında Görüş Birliklerini Kolaylaştırmak İçin Müzakere Masasına Fikir ve Öneriler Koyacak” başlığını attı.