Turizm sektöründe yerli üretimin artırılması etkinliği düzenlendi. Turizm sektöründe yerli ürün kullanımının artırılması raporunun sunumunun yapıldığı etkinlikte KITOB-KTSO İşbirliği Protokolü de imzalandı.

Etkinlikte Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk, Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner, Turizm ve Çevre Bakanı Ünal Üstel, Ekonomi ve Enerji Bakanı Hasan Taçoy, Ana muhalefet Partisi Başkanı Tufan Erhürman ve Başbakan Ersin Tatar birer konuşma yaptı.

Protokolün amacı

KITOB-KTSO İşbirliği Protokolü’nün amacı KKTC’nin lokomotif sektörlerinden biri olan turizm sektöründe daha fazla yerel ürün kullanımının sağlanması, turizm sektörünün ihtiyaçlarının mümkün olduğunca yerli ürünlerden karşılanması ve turizm sektörünün ülke ekonomisine katkısının daha iyi anlaşılması için Kıbrıs Türk Otelciler Birliği ile Kıbrıs Türk Sanayi Odası’nın yapacağı ortak çalışmaları düzenlemek olarak ifade edildi. 

Protokolün kapsamı

Protokol kapsamında yapılacak faaliyetler şöyle sıralandı:

İstatistiki Çalışmalar ve Raporlama: Turizm sektöründe yerli ürün kullanım istatistiklerinin her sene düzenli olarak KITOB ve KTSO işbirliğiyle hazırlamak, ilgili makamlarla paylaşmak. Bu istatistikleri dikkate alarak, yerli ürün kullanımının artırılmasına yönelik lobi çalışmaları yapmak.

KITOB – KTSO Üyeleri Arasında İş ağı oluşturma (Networking) Etkinlikleri Düzenlenmesi: Otelcilerin yerelde üretilen ürünleri daha iyi tanıması, otellerin talep ettiği ürünlerin sanayiciler tarafından üretilmesi, otelcilerle sanayiciler arasında işbirliklerinin geliştirilmesine yönelik yılda en az bir defa KITOB-KTSO üyeleri arasında bir networking etkinliği organize etmek.

Turizm Sektörünün Önemi Konusunda Farkındalık Çalışmaları: Kamuoyunda turizm sektörünün ülke ekonomisine katkısının ve öneminin daha iyi anlaşılmasına yönelik ortak lobi çalışmaları ve farkındalık etkinlikleri yapmak. 

Ortak Yönetim Kurulu Toplantıları: Her dört ayda bir ortak Yönetim Kurulu toplantıları yapmak, protokol kapsamında çalışmaları denetlemek ve turizm ve sanayi sektörlerinin sorunlarının karşılıklı olarak daha iyi anlaşılmasını sağlamak.

Yatırım İmkanlarının Değerlendirilmesi: KKTC’de üretimi yeterli olmayan ürünlerin veya üretimi yetersiz olan yerli ürünlerin tespitinin yapılarak, turizm sektörüne yönelik yapılacak sanayi yatırım alanlarını tespit etmek.

İndirim Kampanyası: KITOB ve KTSO üyelerinin birbirlerine karşılıklı indirim kampanyası yapmalarını teşvik etmek.

KTSO Kalibrasyon Laboratuvar ve YBEM Eğitimlerinde İndirim: KITOB üyelerinin, KTSO bünyesinde faaliyet gösteren TÜRKAK’tan akredite kalibrasyon laboratuvarı ve Milli Eğitim Bakanlığı onaylı YBEM eğitimlerinde KTSO üyeleri gibi faydalanmalarını sağlamak.

Avunduk: Otellerde yerli ürünlerin kullanımı artıyor

Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk etkinlikte yaptığı konuşmada araştırma kapsamında, otellerin faaliyete geçtikten sonraki tüketimlerinde, önemli miktarda yerel ürünleri tükettiklerini  gözlemlediklerini ifade ederek turizm işletmelerinin inşaat aşamasında da sanayicilerin üretmiş olduğu mobilya, mermer, alüminyum doğrama, yapı kimyasalları, plastik boru gibi birçok yerli ürünleri de kullandıklarını yakından izlediklerini belirtti.

Avunduk, KKTC ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biri olan turizm sektöründeki yatırımların önemini anlamaları, bu sektörün daha fazla lokomotif rolü üstlenebilmesi için doğru politikalar üretmek ve nihayetinde refah toplumu olabilmek için mal ve hizmet üretimine sahip çıkılması gerektiğini kaydetti.

Avunduk, “Ülkemize çok ciddi döviz girdisi sağlayan ve aşırı ithalatın yaratmış olduğu dış ticaret açığının kapatılmasında önemli paya sahip olan turizm sektörümüzde daha fazla yerli ürün tüketiminin sağlanması hedef olarak belirlenmelidir.  Bu çerçevede atılacak adımlar, ülkemizde yaratılan katma değer, yerel istihdam ve yatırımlar açısından çok daha fazla olumlu katkı sağlayacaktır.  Sanayi Odası olarak, KKTC’de arz güvenliği, kalite ve fiyat konularında rekabetçi olan tüm ürünlerin yerli üreticilerden tedarik edilmesini hedeflemekteyiz” diye konuştu.

“Yerli üretimin pazarlanması için oteller çok önemlidir”

Otellerin sadece yerli ürünlerin kullanımı açısından değil, aynı zamanda otel içerisindeki satış noktaları üzerinden de, yerli ürünlerin pazarlanmasına katkı sağlayabileceğini kaydeden Avunduk,

“Sunumu yapılan araştırma kapsamında yerli ürün tüketimi düşük olan ürün gruplarında, komiteler kurulması suretiyle, nedenlerin araştırılması ve çözüm üretilmesini sağlamamız gerekmektedir. Bu alanda, Otelciler Birliği  üyelerinin de yapıcı bir tavır içerisinde olması bizim açımızdan olumlu bir gelişmedir. KITOB’la yapacağımız protokol çerçevesinde ülkemizde üretimi olmayan veya çok az olan rekabetçi ürünlerin tespit edilmesi suretiyle, potansiyel yatırım alanlarını belirlemek niyetindeyiz.

Ancak KKTC’de uygulanan yanlış politikalar, ithalatla-tüketimle kalkınma olabileceğini iddia eden faaliyetlerin sonucunda, geçmiş yıllarda birçok üretici üretimden kopmuş ve fabrikalar kapanmıştır. Bu sebeple ithalattaki haksız rekabete karşı gerekli mekanizmalar kurulmalıdır.

Geçmişte makarna ve bira gibi, turistik tesislerde tüketimi yüksek olan  birçok ürün artık ülkemizde neredeyse hiç üretilmemektedir” ifadelerini kullandı.

Çağıner: “Kalkınmamız için birbirimize ihtiyacımız var”

Kıbrıs Türk Otelciler Birliği Başkanı Dimağ Çağıner, imza töreninde yaptığı konuşmada imzalanan protokolde yeni bir dönemin başlangıcına şahitlik etmek üzere toplandıklarını ifade ederek ekonominin birbirini tamamlayan sektörleri olan turizm ve sanayi sektörlerinin tek amaçla; KKTC ekonomisini ve toplumun refahını artırmak amacı ile koordinasyon ve işbirliği içerisinde olacaklarının taahüdüne şahitlik etmek için bir araya gelindiğini belirtti.

Çağıner, turizm sektör temsilcileri ve sanayinin temsilcileri olarak tek başına kendi sektörlerinin çıkarını koruyarak bir yere varamayacaklarının bilincinde olduklarını söyledi.

Çağıner, “Birlikte çalışırsak dertlerimize birlikte çare ararsak arzu edilen refah seviyesine hem sektörlerimiz  hem de toplumumuz  daha kolay ulaşacağız. Üretimden kopan toplumlar yok olamaya mahkumdur. Bağımsız ve ayakları üzerinde duran bir ekonomi için üretim şarttır. Üretim sadece mal üretimi değildir.  Hizmet üretimi de en az mal üretimi kadar büyük katma değer yaratır” ifadelerini kullandı.

“Mal ve hizmet birbirini tamamlıyor”

Çağıner, mal ve hizmet üretiminin birbirini tamamlayan sektörler olduğuna dikkat çekerek lokomotif sektör olan turizmin yaratmış olduğu hizmet sektörünün sadece hizmet sektörü olarak  kalmadığı aynı zamanda sanayiye istihdama da büyük katkı koyduğunu söyledi.

Çağıner, “yapılan sunumda da net olarak görüldüğü üzere turizm ve turizm geliri arttıkça sanayi ürünleri kullanımı da yerli üretim kullanımda artmaktadır. Adamızın en büyük sorunu olan ölçek ekonomisi sorunu ancak konaklayan turist sayısını artırmaktan geçmektedir. Ancak bu şekilde maliyet ve rekabet edilebilinirlik de ülke sanayimiz avantaj sağlar” dedi.

“Güçsüz turizm, güçsüz sanayi ve güçsüz bir ekonomi demektir”

“Güçsüz turizm güçsüz sanayi ve güçsüz bir ekonomi demektir” ifadelerini kullanan Çağıner, halkın refahını artırmak için daha çok turizm geliri yaratmak gerektiğini belirtti. Yaratılan turizm gelirinin faydalı olabilmesi için bu gelirin yurt içinde kalmasının önemine vurgu yapan Çağıner, bunun olabilmesi için de turizm, sanayi ve yerli istihdamın planlanmasının çok önemli olduğunu belirtti.

Çağıner, “yıllarca birliklerimiz bir birini suçlama ve görmezden gelme politikaları nedeni ile kısaca bana ne politikası ile her koyun kendi bacağından asılır diyerek asılanın aslında kendimiz olduğunu anlayamadık. Halbuki eleştirmek yerine bir birimize değer vererek empati yaparak koordinasyon içerisinde çok rahat kazan kazan politikalarını benimseyebilirdik.

Biz bugün burada bunu başardığımız için buradayız bu birlikteliği mümkün kılan başta sanayi odası yönetimi ve yönetim kurulu adına Başkanım Candan Avunduk’a ve bu vizyona destek veren kendi birliğim Otelciler Birliğine ve yönetim kuruluma teşekkür ediyorum” dedi.

“Kalkınmamız için birbirimize ihtiyacımız var”

Çağıner, “biz birbirimizi görmezden gelmiyoruz bana ne demiyoruz tam tersine kalkınmak için bir birimize ne kadar ihtiyacımız olduğunu bilerek iletişim ve koordinasyon içerisindeyiz. Eminim ki bugün burada imzalayacağımız protokol diğer sektörlerimize de ilham olacaktır,  ortak vizyonu benimseyerek birlikte hareket edeceklerdir” diye konuştu.

“Ne kadar yerel üreticiye destek olursak o kadar kalkınırız”

Çağıner, yurtdışından bin bir zorluklarla, ambargoları aşarak seyahat  acenteleri sayesinde getirdikleri turistleri otellerde en güzel şekilde ağırlayan otelcinin ne kadar çok yerli sanayisine destek olursa ne kadar çok yerel istihdam kullanırsa o kadar güçlü bir KKTC olacağının farkında olduğunu söyledi.

Çağıner, “Tabi ki bizler sektör temsilcileri olarak üstümüze düşeni yapmak noktasında çalışırken siz değerli hükümet temsilcileri de bize söz verdiğiniz değeri vermek noktasındaki sözü de tutmanızı rica etmekteyiz. Bizlerin üzerindeki yük çok fazla; siyasi ambargo ulaşım ve pazarlama noktasında maliyet yüksek olurken yüksek girdi maliyetleri  otelcimizin üzerindeki yükü daha da artırmaktadır. Biz ülke refahı için iki sektör bir birimize destek olurken devletimizi yöneten hükümetlerin de bize destek vermesi gerekmektedir” diye konuştu.

Çağıner, turizmin 2020 yılına bilinmezlerle girerken alınması gereken önlemlerin daha da gecikmesi durumunda gelecek yılın turizm ve dolayısı ile başta sanayi sektörü olmak üzere tüm sektörlerin olumsuz etkileneceğini görmek için tahmin yürütmeye gerek olmadığını belirtti.

Çağıner sözlerini şöyle tamamladı: “Biz sektör temsilcileri gece gündüz ülkemiz için çalışırken maddi ve manevi olarak hem hükümetlerimizi hem de toplumuzu yanımızda hissetmek arzusundayız. Yapılan otel yatırımları sanayi yatırımları aslında sahiplerine ait değildir. Bizler bu yatırımların sadece işletmecisi konumundayız. Yapılan tüm otel fabrika yatırımları milli servetin bir parçasıdır. Bu nedenle zor şartlar altında yapılan bu yatırımlara dört elle sahip çıkmak herkesin; başta hükümetlerimizin ve toplumumuzun görevidir.”

Üstel: Bu birliktelik önemli

Turizm ve Çevre Bakanı Ünal Üstel ise konuşmasında ülkemizin bir ada ülkesi ve ekonominin de ada ekonomisi olduğunu ifade ederek turizmin sanayi ile yapacağı işbirliği nedeniyle ile sektör temsilcisini kutladı.

Üstel, bu yapılan protokolün diğer sektörleri de birbirine daha da yaklaştıracağını kaydederek “Üretmeyen toplum yok olmaya mahkumdur. Madem ki ülkemizin lokomotif sektörü turizmdir buradaki sanayi kuruluşlarımızın ürettiklerini, hem de gençlerimizin daha çok istihdam sağlanması için bize düşen görev bunu daha ileriye götürmektir” ifadelerini kullandı.

Üstel, “Geçmiş hükümetten ne bulduysak onların üzerine koyarak devam ediyoruz. Bundan sonraki süreçte de sektörler arasında kuracağımız komisyonlarla bunu daha çok teşvik edeceğiz. Turizm Bakanlığı olarak birtakım çalışmalarımız var. Bütün bu çalışmalarda sektör temsilcileri ile bir işbirliği içerisinde gitmeyi hedefliyoruz. Bundan sonraki süreçte ben de elimizden gelenin daha fazlasını yapmak için söz veriyorum” diyerek sözlerini tamamladı.

Erhürman: Üretmeden özne olmamız mümkün değildir

Ana Muhalefet Partisi Cumhuriyetçi Türk Partisi Genel Başkanı Tufan Erhürman yaptığı konuşmada bir halkın varoluşunu, kültürünü geleceğe taşımasının ve özne olmasının en önemli noktasının kendi ayakları üzerinde duran bir ekonomiden geçtiğini belirtti.

Erhürman, “eğer bunu başaramazsanız kendi ayaklarınız üzerinde duramazsınız” dedi. Erhürman, turizmin bu ülkenin lokomotifi olduğunu söyleyerek, ülkeye 960 milyon dolar gelir getiren bir sektör olduğunu belirtti. Türkiye’den gelen dış katkının 203 milyon TL olduğunu ifade ederek “Bir tarafta bu varken turizmin yarattığı gelir potansiyelinin büyüklüğünü fark etmeniz gerekir. Bu dış kaynağın karşısına turizmde 960 milyonu 40 milyon dolar daha yukarıya taşıyamaz mısınız diye düşünüyorsunuz. O yüzden hepimiz üzerinde kafa yorması gereken şeylerin birincisi turizmin gelirlerinin nasıl artırırız. İkincisi turizmden elde ettiğim gelirin ülkede kalmasını nasıl sağlarızdır. Bu ülkede bir istikrar sorunu var ama belki de siyasi istikrar sorunu turizm üzerinde daha fazla etki eder. Hükümette olduğumuz dönemde sektör temsilcileri ile çalışmalar başlatmıştık. Turizmde pazarlama noktasında özerk bir yapı yapılmalı” diye konuştu.

Erhürman, teşvikler meselesinin de hızla ele alınması gereken bir konu olduğunu kaydederek “Bunun aracılığıyladır ki biz ulaşamadığımız destinasyonlardan turist getirebileceğiz. Bizim KKTC vatandaşı gençlerin turizm sektöründe yer almasını sağlamamız gerek. Bunu sorun etmek zorundayız” dedi.

Tatar: Sanayimiz dıştan gelen markalarla rekabet eder noktadadır

Başbakan Ersin Tatar ise konuşmasında sanayicilerin gelinen aşamada rekabet edebilir noktaya geldiklerini gördüklerini belirtti. Sanayicileri tebrik eden Tatar, bu ülkede önemli derecede yatırımlar yapıldığını belirtti.

Bu ülkede son 45 yıldır verilen mücadelede sanayiciye eğitimciye sahip çıkılması gerektiğini belirten Tatar, toplantı ve düzenlemenin çok önemli olduğunu söyledi. Otelcilere de sanayicilere de büyük yatırımlara imza attıklarından dolayı teşekkür etti. Dıştan gelen markalarla rekabet edebilecek noktaya geldiklerini belirten Tatar, bunun kuşaklara aktarıldığını belirtti.