Haber: Pelin Yükselay

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Sadık Gardiyanoğlu, yabancı çalışanların konaklama ve yiyecek giderlerini karşılayan işverenlerin, maaşlardan yüzde 40’a kadar kesinti yapabileceğini açıklaması ülke genelinde tartışmaları da beraberinde getirdi.

Gündem Kıbrıs Gazetesi’ne konuşan vatandaşlar, yabancı ülke uyruklarının maaşlarının da asgari ücrete tabi tutulması gerektiğini belirterek, ‘konaklama ve yemek imkânı sağlanacak deniyor. Bunun standartları ne olacak? Ayrıca ne olursa olsun çalışan herkese din-dil fark etmeksizin eşit ücret verilmesi gerekiyor’ yorumunda bulundular.

Kararın bir an önce geri çekilmesi gerektiğini düşünen vatandaşlar bu kararın ülkede işsizliği artıracağı ve iş kalitesi ile güvenliğinin düşeceği görüşünde.

Vatandaşlar ne dedi?

Ertuğrul Küpeli: Ben yabancı işçi çalıştıran firmaların standartları uygulayacağını düşünmüyorum. Kimi kaliteli bir ortamda yatırabilir, kimi kalitesiz bir ortamda yatırır. Kimi standartlar altında bir yemek verir, kimi üstünde yemek verir. Bunlar nasıl denetlenecek? Bu açıdan bu karar bana göre çok mantıksız. Doğru bulmuyorum. Bunun yanında ülkemizdeki işsizlik de tetiklenecektir. Bu karar her şeyi etkiliyor. İşsizlik yanı sıra işçilik kalitesi de son derece önemli. Ucuza çalıştırdığınız ve kötü bir yaşam standardı verdiğiniz bir işçi size ne kadar faydalı olacak? İş güvenliği ne olacak? Bu bence doğru değil.

Nihal Koçak: Ben kararı doğru buluyorum ancak ülkemizdeki işsizliği de tetikleyeceğini düşünüyorum. Şöyle ki, kalacak yer sağlandıktan ve yemek imkânı verildikten sonra maaşlarda bir miktar kesintiye gidilebilir. Sonuçta bu imkanları sağlamak da işverene ek bir külfet getiriyor. O bir taraftan işveren daha az maaş ödeyeceği bir zümre varken, neden kendi vatandaşlarını işe alsın? Ben bu kararın yabancı işçi akışını artıracağına inanıyorum. Ülkemizde zaten işsizlik had safhada. Gençlerimiz yokluk içerisinde. Üniversiteden mezun oluyorlar ama iş bulamıyorlar ya da alanları dışında çalışmak zorunda kalıyorlar. Bence bu karar her açıdan düşünülmeli ve doğru bir adım atılmalı.

Mehmet Sayar: Karar her açıdan düşünülmeli. Kalacak yeri sağlandığı ve yemek ihtiyacı karşılandığı takdirde daha az maaş ödemek bence mantıklı. Sonuçta işveren, çalışanı için ekstra bir maddi çaba sağlamış oluyor. Ancak bu işçilerin nasıl ortamda, hangi kalitede barındırıldıkları da önemli. Bir konteynerde 10 işçi mi kalıyor, her öğlen zeytin ekmek mi yediriliyor. Bunların hükümet tarafından sıkı denetlenmesi lazım. Ülkemiz açısından ise bu uygulama zararlı. İşveren daha uyguna işçi çalıştırmak isteyeceği ve 3’üncü ülkelerden gelen yabancıların işe alınmasına öncelik vereceği için işsizlik artar diye düşünüyorum. İşverenlerin işe alımlarda KKTC vatandaşlarına öncelik sağlamaları gerekiyor. Yabancı işçi sonra.

Hüseyin Dürüst: Ben Çalışma Bakanlığı’nın açıkladığı bu kararın son derece yanlış olduğu kanaatindeyim. Yabancı işçi bile olsa bu insanlar ülkeye çalışmak ve para kazanmak için geliyor. Ülkede sözlük tanımı ‘taban fiyat’ olan Asgari Ücret varken, yabancı işçiye daha az ödeme yapılması asla ama asla kabul edilemez. ‘Yatacak yer verdim, yemek verdim’ yüzde 40 maaşından kestim, peki bu çalışanın eline ne geçecek? Yabancı ülkeden geldi ise insan değil mi bunlar? Hangi uyruktan olursa olsun, kim çalışırsa çalışsın Asgari ücretini alması gerekir. İşverenlere fırsat veriyorlar, yarın kendi vatandaşlarına da aynısını yapacaklar. Ben çok yanlış buluyorum.

Kemal Karaahmet: Ben kararı doğru bulmuyorum. Yabancı da olsa insanlar emeklerini ortaya koyacaklar ve karşılığında asgari ücret talep edecekler. Kalacak yer ve yemek verseniz bile o insanlar hayatlarını nasıl idame ettirecekler? O insanların da aileleri var, ihtiyaçları var. Burada yaşamıyor olmaları ihtiyaçları olmadığı anlamına gelmiyor. Ben din, dil ırk fark etmeksizin herkese asgari ücretin verilmesi görüşündeyim. Ben kararın mantıklı olduğuna inanmıyorum. Buna el atacaklarına altlarında son model arabalar olan Nijeryalılara baksınlar. Devletin buna yoğunlaşması gerekiyor.

Rifat Unuz: Yabancı çalışanların konaklama ve yiyecek giderlerini karşılayan işverenlerin, maaşlardan yüzde 40’a kadar kesinti yapabilmesi kararı ülkedeki işsizliği artıracaktır. Şu an bile işsizlik var, işveren daha düşük maaş ödeyebilmek için yabancı işçi getirilmesini hızlandıracaktır. Kendi insanlarını işe almayacaklar ya da düşük maaş ödeyecekler. Ben kararı son derece yanlış buluyorum. Ülke Pakistanlı dolu, daha da dolacak.

Rüstem Küçüker: Bu kararı nasıl verdiklerini ben kendi adıma anlayamadım. Önce kendi içinizi düzeltin, asgari ücreti bir rayına koyun, işsizliğin önüne geçin, sonra 3’ü ülke vatandaşı çalışanların ücretleri ile ilgilenin. Onlar da insan, yaşamaya hakları var. Asgari ücret varsa onlara da verilmesi lazım. İşveren doymuyor. İşçi çalıştıracaksın ama asgari ücret vermeyeceksin. Neden? 3’üncü ülkeden geliyor, yer veriyorum, yemek veriyorum. Böyle karar olmaz.