Haber: Bahar SANCAR

KKTC’de elektrik alt yapısına yapılan yatırımlar ve yenileme çalışmaları, geçmişte vatandaşın yaşadığı çeşitli sıkıntıları ortadan kaldırırken, Türkiye’den kablo ile elektrik gelmesi için yürütülen fizibilite çalışmalarında da sona gelindi. Anakaraya kablo ile bağlandıktan sonra, özellikle üreticilerin ihtiyaç duyduğu güneş enerjisi anlamında daha fazla yatırımlar yapılabilecek.

Gündem Kıbrıs, Lefkoşa Bölgesi Muhtarlarına “Türkiye’den kablo ile elektrik gelmeli mi ve gelirse faturaların düşeceğine inanıyor musunuz?” diye sordu. Lefkoşa Bölgesi Muhtarları  boru ile su geldikten sonra su faturalarının iki katına çıktığını ifade ederek, kablo ile elektrik geldikten sonra faturaların ucuzlayacağına inanmadıklarını söyledi. Muhtarlar, kendi enerji alt yapımızın güçlendirilmesi gerektiğine de vurgu yaparak, enerjide dışa bağımlı olunmasının doğru olmadığını da ifade etti.

Lefkoşa Kafesli Mahallesi Muhtarı Hüseyin Eminoğlu:

Lefkoşa Kafesli Mahallesi Muhtarı Hüseyin Eminoğlu, Türkiye’den kablo ile elektriğin gelmesine karşı olduğunu ifade ederek, “Kıbrıs’ta elektrilk ve su bağımlılığının başka ülkeler üzerinde olmasına karşıyım. Yakın bir geçmişte su gelmeden önce de aynı şeyler söylenmişti. Su faturaları ucuzlayacak, Kıbrıslı suda boğulacak, Meserya yeşilden görünmeyecek. Bir sürü şov ve söylemler yapıldı. Bugüne geldiğimizde su da ucuzlama oldu mu? Faturalar düştü mü? Hayır, tam tersine arttı. Çiftçinin, hayvancının, üreticinin su sıkıntısı devam ediyor. Bugün hala daha bazı bölgelerde su yok. üreticilerin isyanını duyuyoruz. Demek ki su konusunda söylenen hiçbir şey gerçekleşmedi. Bu da gösteriyor ki elektrikte de aynısı olacak” dedi.

Konuşmasının devamında Eminoğlu, “Dolayısıyla Türkiye’den kablo ile elektrik gelmesine karşıyım. Biz kendi elektriğimizi üretmeli, alt yapıyı artırmalı, kendi suyumuzu da tedarik edebilmeliyiz. Örneğin Rum tarafı kendi elektriğini kendisi üretiyor ve üstüne bize de veriyor. Bir yere kablo ile bağlı mı? Hayır. Birisi bize suyu yollayacak, elektriği yollayacak ama biz bunun hesabını gelecek nesillere veremeyeceğiz. Biz her şeyi hazır istiyoruz. Kendi yağımızda kendi ciğerimizi kavurmak zorundayız. Kablo ile elektrik gelince Güneş enerjisi kotası artacak herkes kullanabilecek diyorlar. Ben öyle bir ucuzlama olacağını düşünmüyorum. Bu işlerin arkasında başka bir şey olduğunu ve özel şirketlerin bu işe dâhil olacağını düşünüyorum. Allah Kıbrıs Türkünün yardımcısı olsun” ifadelerini kullandı.

Lefkoşa Selime Muhtarı Mustafa Mesutoğlu:

Lefkoşa Selime Muhtarı Mustafa Mesutoğlu, Türkiye’den kablo ile elektrik gelmesinin doğru olmadığını düşündüğünü ifade ederek, “Su geldiğinde ucuzlayacak dediler beş misli oldu. Elektrik de geldiğinde elektriğin ucuzlayacağına inanmıyorum. Türkiye’deki haberleri, televizyonları hepimiz görüyoruz. Vatandaş isyan ediyor. Orada elektrik ateş pahası. Orada bu kadar pahalıyken buraya da maliyetin altında verecek halleri yok. o nedenle de Türkiye’den kablo ile elektrik geldiğinde faturaların ucuzlayacağına inanmıyorum” dedi.

Mesutoğlu, “Türkiye’den su gelmeden önce su faturaları yok denecek kadar azdı, şimdi ateş pahası. İnsanlar evlerini zor geçindiriyor, faturalarını ödeyemiyor. Her gün insanlarımız hallerini dinliyoruz. Güney Kıbrıs su için Dubai’den makineler getirdi deniz duyunu arıtmak için. Bence biz de bu yöntemleri denemeliyiz. Belki öyle daha ucuza olacak. üretimi yerelden yapmak daha önemlidir. Dünya gündemi baktığımızda Ortadoğu ateş çemberi. İsrail, İran’ı bombaladı. Biz denizin ortasındayız. Herhangi bir durum olsa hat kopsa ne olacak? Kara bağlantımız olsaydı o zaman olabilirdi. Ancak deniz üzerinden o kadar uzak mesafeden elektrik getirilmesine karşıyım. Su boru hattında arıza yaşandığında yaşananları hepimiz gördük. Deniz üzerinden elektrik ve suyun getirilmesi mantıklı değil” diye konuştu.

Lefkoşa Marmara Mahallesi Muhtarı Ahmet Yürüker:

Lefkoşa Marmara Mahallesi Muhtarı Ahmet Yürüker, Türkiye’den kablo ile elekt6riğin gelmesini desteklediğini söyleyerek, “Çok fazla elektrik kesintisi oluyor. Kablo ile elektrik geldiğinde bu kesintileri yaşamayacağız. Ancak kablo ile elektrik geldiğinde faturaların ucuzlayacağını sanmıyorum. Çünkü bu memlekette hiçbir şey ucuzlamaz” dedi.

Yürüker, Türkiye’den kablo ile elektrik geldiğinde, Güneş enerjisi kullanımının da artacağını söyleyerek, “Sadece üreticiler, çiftçiler, hayvancılar değil, biz tüketiciler de evlerimize güneş enerjisi sistemleri takabileceğiz. O nedenle tüketiciler için de çok iyi olur” ifadelerini kullandı.

Yenikent Mahallesi Muhtarı Melek Aarabacıoğlu:

Yenikent Mahallesi Muhtarı Melek Aarabacıoğlu, “Türkiye’den su geldi de ne oldu? Boruyu döşediler su faturaları 2 katına çıktı. Bizim kendi enerji alt yapımızı güçlendirmemiz gerekiyor. Mesarya’daki dümdüz arazilere güneş ve rüzgâr enerjisi kurulabilir. Kendi alt yapımızı güçlendirerek bunu yapabiliriz. Maliyet olarak da daha uygun olacağını düşünüyorum. İleride Avrupa Birliği’ne girme durumumuz olursa da Green Line’ın içinde bulunuruz. Güney Kıbrıs, Fuel Oil’den kurtulmak için AB’den 2022-2023 yıllarında Green Line için destek aldı ve inanılmaz bir enerji yatırımı yaptı. Dışarıdan gelen öğünle karnını doyuracağına, kendi evinde kendi yemeğini yap. Kendi kaynaklarımızla kendimize yatırım yapmalıyız. Kablo ile elektrik geldiğinde bir arıza olduğunda ne yapacağız? Türkiye’den su geldi ama Mallıdağ’da aylardır evinde su akmayan insanlar var. Mesarya’da sulu tarım mı yapılıyor? Güzelyurt’ta portakal bahçeleri susuzluktan kuruduktan, sulamadıktan sonra ne anlamı var?” diye sordu.

Arabacıoğlu, “Dünyada bundan 5 yıl sonra toprak değil, su için savaşlar çıkacak. Su da Türkiye’ye bağlandık. Elektrikte de bağlanacağız. Önemli olan elektriğin kaça ve hangi kotayla satılacağıdır. Güney’de 2011 yılında Vasilikos Ee4lektrik Santrali’nde patlama meydana geldi, insanlar öldü. Patlamadan sonra Güney Kıbrıs elektriksiz kaldı ve bizden elektrik aldılar. Rumlar o santrali yeşil enerjiye döndürdüler. 2-3 sene gibi kısa bir sürede çevre dostu bir santral yaptı. Güney bunu başardıysa biz de başarabiliriz. Arazilerimiz ve iklimimiz yeşil enerji üretmeye uygundur”  ifadelerini kullandı.

Lefkoşa Çağlayan Mahallesi Muhtarı Nutku Karsu:

Lefkoşa Çağlayan Mahallesi Muhtarı Nutku Karsu, Türkiye’den kablo ile elektrik gelmesine karşı olmadığını ancak kablo ile elektrik geldikten sonra da faturaların ucuzlayacağını düşünmediğini söyledi. “Su geldi ama su faturaları ucuzlamadı. Elektriğin de ucuzlayacağını sanmıyorum. Güneş enerjisi kotaları artacak diyorlar ama o işin öyle olacağını düşünmüyorum. Gelecek olan firma neden daha fazla güneş enerjisi paneline izin versin ki? Güneş enerjisi kotası belki açılacak ama güneş paneli verme işini daha da zorlaştıracaklar. Güneş enerjisine insanların yönelmesi ve üretmek önemlidir. Kabloyla elektriğe bu kadar yatırım yapılacağına biz kendimiz o yatırımı yapalım ve kendi enerjimiz kendimiz üretelim” diye konuştu.

Lefkoşa Balıkesir Köyü Muhtarı Mürüde Yolcu Erzen:

Lefkoşa Balıkesir Köyü Muhtarı Mürüde Yolcu Erzen, Türkiye’den kablo ile lektrik getirilmesini doğru bulmadığını söyleyerek, “Kendi üretimimizi kendimiz yapmamız gerekir. Bir KIB-TEK’imiz var onu da batırmayalım. Kendi haklarımıza sahip çıkma ve elimizde olanı kaybetmemekten yanayım. Birkaç yıl önce belediye bir çalıştay düenlemiş ve orada bunu söulemiştim. Geri dönüşümden elektrik üretebiliriz. Bir güneş ülkesiyiz. Kablo ile elektriğe o kadar yatırımla para harcanacağına, bu kaynağı kendi alt yapımızı güçlendirmek için kullanmalıyız. Kendi güneş panellerimizi kendimiz kurabiliriz. Kendi üretimimizi kendimizin yapması gerektiğini düşünüyorum” dedi.

Lefkoşa Değirmenlik Camialtı Mahallesi Muhtarı Musa Suiçmez:

Lefkoşa Değirmenlik Camialtı Mahallesi Muhtarı Musa Suiçmez, Türkiye’den kablo ile elektrik gelmesinin KKTC adına çok faydalı olacağını düşündüğünü ifade ederek, “2010 yılında su geldi. Ülkemizde de faydalı oldu. Türkiye’den kablo ile elektrik gelince de ülkemiz için faydalı olacaktır. Faturaların da ucuzlaması gerektiğini düşünüyorum. Türkiye’de elektrik bize göre daha ucuzdur. Bunun yanı sıra sürekli elektrik kesintileri yaşanıyor. Yaşanan kesintilerden dolayı insanların evlerinde televizyonlar, dolapları, elektronik cihazları bozuluyor. Vatandaş hem yüksek fatura ödüyor hem de bozulan cihazların yenisi alarak maddi yönden zarar görüyor. Türkiye’den kablo ile elektrik geldiğinde adil bir dağıtım yapılırsa bundan halkımız da faydalanacaktır. Elektrik kesintileri de azalacaktır diye düşünüyorum” dedi.

Suiçmez, Güner enerji sistemlerinin de kablo ile elektriğin gelmesiyle birlikte daha da yaygınlaşacağını düşündüğünü ifade ederek, “Sadece üreticilere, hayvancıya ya da sanayiciye değil, vatandaşın da bundan faydalanabileceği bir çalışma yapılmalıdır. Ülkemizde nüfus her geçen gün artıyor. Elektrik kurumuna yatırım yapılıyor ama ileriye dönük çalışmalar daha önceden yapılsaydı bugün yaşadığımız sıkıntıları yaşamayacaktık. Türkiye’den kablo ile elektrik gelmesi bize güç verecektir. Hem ekonomimizde hem de hizmet alanında faydalı olacağını düşünüyorum” diye konuştu.