Esra Aygın

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Kıbrıslı Rum Lider Nikos Anastasiadis’in Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-moon ile üçlü bir görüşme gerçekleştirmek için bulundukları New York’ta gündemi resmi görüşmeler kadar gayrı resmi buluşmalar belirliyor.

Hem Kıbrıs Türk tarafı hem Kırbıs Rum tarafı, hem garantör ülkeler, hem de BM yetkilileri, müzakerelerin bundan sonraki seyri için yoğun bir perde gerisi diplomasi yürütüyor. Bu perde gerisi diplomasinin ana konularından biri Güvenlik ve Garantiler başlığı. Bu çerçevede, BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide çok sık bir şekilde hem Türk hem de Yunan yetkililerle bir araya geliyor. Dün Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve  Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias ile tekrar görüşen Eide, bugün de Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras ile görüşecek. Bu görüşmelerin amacı Güvenlik ve Garantiler başlığında gerekli ön hazırlığın yapılması ve müzakerelerde sıra bu konuya geldiğinde tarafların nihai anlaşmaya varmaya hazır bir şekilde masaya oturmaları.

Güvenlik ve Garantiler konusunda tüm garantör ülkelerin yapıcı bir tutum sergilediği ve açık fikirlilikle her iki tarafı da tatmin edecek bazı formüller üzerinde durulduğu belirtiliyor.

Bir sonraki aşama için mesaj

Pazar günü Genel Sekreter Ban Ki-moon ile gerçekleşecek üçlü görüşmede ise, Akıncı ve Anastasiadis Genel Sekreter’e müzakerelerde gelinmiş olan aşamayı aktaracak, bir sonraki aşamaya geçmek için hazır oldukları mesajını verecek ve sürecin devamı için daha etkin bir inisiyatif almasını talep edecekler.

New York ziyaretinin ardından tarafların Kıbrıs’ta birkaç haftalık daha da yoğunlaştırılmış bir görüşme sürecine girmeleri ve daha sonra, bir üst aşamaya geçerek müzakereleri yurt dışına taşımaları bekleniyor.

Yurt dışı görüşmelerinin hedefi

Yurt dışındaki Greentree veya Burgenstock tarzı görüşmelerde, taraflar, üzerinde uzlaşmaya varılmamış ve son ‘al-ver’ çerçevesinde ele alınacak dönüşümlü başkanlık, mülkiyetin bazı unsurları,  toprak, ve güvenlik ve garantiler gibi konuları ele alacaklar.

Kaynaklar, bu formatta garantör devletlerin hepsinin bulunacağını, ancak garantilerin ele alınacağı son safhaya kadar masada yer almayacaklarını belirtiyor.