Türkiye’de Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında 2 yeni Kanun Hükmünde Kararname yayımlandı. Kararnamelere göre, 928 kişi kamudaki görevinden ihraç edilirken 57 kişi göreve iade edildi. 10 emekli TSK personelinin rütbeleri alındı ve 6 kurum kapatıldı. Milli İstihbarat Teşkilatı ise Cumhurbaşkanına bağlanırken daha önce MİT Müsteşarının başkanlığını yürüttüğü Milli İstihbarat Koordinasyon Kuruluna, Cumhurbaşkanı başkanlık edecek. OHAL kapsamında kamu görevinden çıkarılanlar ve göreve iade edilenlere ilişkin listelerin de bulunduğu 693 ve 694 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK), Resmi Gazete'de yayımlandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında 15 Ağustos'ta toplanan Bakanlar Kurulunca Anayasa'nın 121'inci maddesi ile 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu'nun 4'üncü maddesine göre alınan kararlar doğrultusunda hazırlanan 693 ve 694 sayılı KHK'lar, Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi. 693 sayılı KHK'da, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca (MGK) devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum ve gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı ya da irtibatı olan kamu görevlerinin ihraçlarına ilişkin liste yer aldı. Buna göre, TBMM'den 5, Hakimler ve Savcılar Kurulundan 1, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumundan 1, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumundan 1, Adalet Bakanlığı ve bağlı kuruluşlardan 142, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından 12, Türk Standardları Enstitüsünden 9, KOSGEB'den 5, Türk Patent ve Marka Kurumundan 2, Şeker Kurumundan 1, Devlet Personel Başkanlığından 2, Türkiye İş Kurumundan 32, SGK'dan 1, Çevre ve Şehircilik Bakanlığından 2, Dışişleri Bakanlığından 4, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından 1, Türkiye Atom Enerjisi Kurumundan 1, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan 2, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğünden 1, Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ'den 1, Elektrik Üretim AŞ'den 1, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürlüğünden 1, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından 4, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan 1, Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumundan 10, Toprak Mahsulleri Ofisinden 2, İçişleri Bakanlığından 29, Emniyet Genel Müdürlüğünden 12, Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden 4, Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığından 1, mahalli idarelerden 166, Sahil Güvenlik Komutanlığından 3, Kültür ve Turizm Bakanlığından 6, Milli Eğitim Bakanlığından 7, Milli Savunma Bakanlığından 19, Genelkurmay Başkanlığından 1, Kara Kuvvetleri Komutanlığından 106, Deniz Kuvvetleri Komutanlığından 40, Hava Kuvvetleri Komutanlığından 59, Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumundan 3, Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile bağlı kuruluşlardan 43, Karayolları Genel Müdürlüğünden 3, Türkiye Vagon Sanayi AŞ'den 1, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğünden 1, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan 7, yükseköğretim kurumlarından 120 akademik personel ile 52 idari personel için ihraç kararı verildi. KHK hükümleri kapsamında, bu kişilere herhangi bir tebligat yapılmayacak, haklarında özel kanun hükümlerine göre işlem tesis edilecek. Kamu görevinden çıkarılan bu kişilerin, mahkumiyet kararı aranmaksızın, rütbe veya memuriyetleri alınacak, bu kişiler görev yaptıkları teşkilata yeniden kabul edilemeyecekler. Ayrıca bir daha kamu hizmetinde istihdam edilemeyecek, doğrudan veya dolaylı olarak görevlendirilemeyecek, bunların uhdelerinde bulunan her türlü mütevelli heyet, kurul, komisyon, yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu üyeliği ve sair görevleri de sona ermiş sayılacak. Bu kişilerin silah ruhsatları, gemi adamlığına ilişkin belgeleri ve pilot lisansları iptal edilecek, oturdukları kamu konutlarından veya vakıf lojmanlarından 15 gün içinde tahliye edilecekler. İhraç edilenler, özel güvenlik şirketlerinin kurucusu, ortağı ve çalışanı olamayacak, pasaportları iptal edilecek. GÖREVE İADELER Söz konusu KHK'da, göreve iade edilen kişilerin listesine de yer verildi. Buna göre, TBMM'den 2, TRT'den 1, Adalet Bakanlığı ve bağlı kuruluşlardan 28, SGK'dan 3, İçişleri Bakanlığından 1, Emniyet Genel Müdürlüğünden 1, mahalli idarelerden 1, Milli Eğitim Bakanlığından 5, Deniz Kuvvetleri Komutanlığından 9, Hava Kuvvetleri Komutanlığından 5, yükseköğretim kurumlarından 1 kişi memuriyetlerine iade edildi. Ayrıca, Deniz Kuvvetleri Komutanlığından 3 kişinin isimleri ilgili KHK'nın ekindeki listenin ilgili sıralarından çıkarıldı. Söz konusu KHK hükümleri, bu kişiler bakımından tüm hüküm ve sonuçlarıyla birlikte ortadan kalktı. Söz konusu personelden bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren 10 gün içinde göreve başlamayanlar "çekilmiş" sayılacak. Bu kapsamda, göreve başlayanlara da kamu görevinden çıkarıldıkları tarihten göreve başladıkları güne kadar geçen süreye tekabül eden mali ve sosyal hakları ödenecek. Bu kişiler, kamu görevinden çıkarılmalarından dolayı herhangi bir tazminat talebinde bulunamayacak. Bu personelin görevlerine iadesi, kamu görevinden çıkarıldıkları tarihte bulundukları yöneticilik görevi dışında öğrenim durumları ve kazanılmış hak aylık derecelerine uygun kadro ve pozisyonlara atanmak suretiyle de yerine getirilebilecek. Bu maddeye ilişkin işlemler ilgili bakanlık ve kurumlar tarafından yürütülecek. RÜTBESİ ALINAN EMEKLİ TSK PERSONELİ Türk Silahlı Kuvvetlerinden (TSK) emekliye sevk edilen, kendi isteğiyle emekli olan veya istifa eden subaylardan, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulu’nca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu değerlendirilen Hava Kuvvetleri Komutanlığından 10 emekli tuğgeneralin rütbeleri alınarak, emekli kimlikleri iptal edildi. Söz konusu kişiler uhdelerinde taşımış oldukları mesleki unvanları ve sıfatlarını kullanamayacak ve bu unvan ve sıfatlarına bağlı olarak sağlanan haklardan yararlanamayacak. Bu kişilerin uhdelerinde bulunan her türlü mütevelli heyet, kurul, komisyon, yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu üyeliği ve sair görevleri de sona ermiş sayılacak, silah ruhsatları, pilot lisansları ve ilgili pasaport birimlerince pasaportları iptal edilecek. Bu kişiler özel güvenlik şirketlerinin kurucusu, ortağı ve çalışanı olamayacak. KURUM VE KURULUŞLARA İLİŞKİN TEDBİR KARARLARI 693 sayılı KHK ile terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara aidiyeti, iltisakı veya bunlarla irtibatı olan Mavi Derneği (Batman), Kuran Sevenler Derneği (Antalya), Antalya Çağlayan Lisesi Mezunları Derneği, Rojeva Medya gazetesi (Diyarbakır), Gazete Şujin (Diyarbakır) ve Dicle Medya Haber Ajansı (Diyarbakır) kapatıldı. Kapatılan kurum ve kuruluşlara ait taşınırlar ile her türlü mal varlığı, alacak ve haklar, belge ve evrak ilgisine göre Hazineye bedelsiz olarak devredilmiş sayılacak. Bunlara ait taşınmazlar tapuda resen ilgisine göre Hazine adına, her türlü kısıtlama ve taşınmaz yükünden ari olarak tescil edilecek. Bunların her türlü borçlarından dolayı hiçbir şekilde Hazineden bir hak ve talepte bulunulamayacak. Devire ilişkin işlemler, ilgili tüm kurumlardan gerekli yardımı almak suretiyle Maliye Bakanlığı tarafından yerine getirilecek. Daha önce yayımlanan KHK'lar ile kapatılan, Radyo 59, Özel Donegen Genetik Hastalıkları Tanı Merkezi (İstanbul) ile Mahmudiye Sosyal Yardım ve Eğitim Vakfının (Gaziantep) yeniden açılmasına izin verildi. MİLLİ İSTİHBARAT TEŞKİLATI CUMHURBAŞKANINA BAĞLANDI OHAL kapsamında yayımlanan yeni KHK ile Milli İstihbarat Teşkilatı Cumhurbaşkanına bağlanırken daha önce MİT Müsteşarının başkanlığını yürüttüğü Milli İstihbarat Koordinasyon Kuruluna, Cumhurbaşkanı başkanlık edecek. MİT Müsteşarı hakkında soruşturma yapılması Cumhurbaşkanının iznine bağlı olacak. Soruşturma izni verilmesi veya verilmemesi kararlarına karşı 10 gün içinde Danıştay Birinci Dairesine itiraz edilebilecek. İtirazlar en geç 3 ay içinde karara bağlanacak ve verilen kararlar kesin olacak. İzin verilmesi üzerine soruşturma Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı tarafından yapılacak. Öte yandan Milli Savunma Bakanlığı ve TSK'da görev yapan personele ilişkin istihbarat hizmetleri MİT tarafından yürütülecek. MİT, güvenlik soruşturması kapsamında Bakanlık ve TSK personeli hakkında kıt'a içinde veya dışında her türlü araştırma yapabilecek. EMNİYETE 32 BİN KADRO İHDAS EDİLDİ Resmi Gazete'de yayımlanan KHK'ya göre, Emniyet Genel Müdürlüğü merkez teşkilatında bir özel harekat başkanı, 3 özel harekat başkan yardımcısı, bin komiser muavini, 2 bin polis memuru olmak üzere toplam 3 bin 4 kadro oluşturuldu. Genel Müdürlüğün taşra teşkilatına ise 8 özel harekat müdürü, bin 500 komiser muavini, 20 bin polis memuru, 7 bin 500 çarşı ve mahalle bekçisi olmak üzere toplam 29 bin 8 kadro ihdas edildi. Böylece, Emniyet Genel Müdürlüğüne toplam 32 bin 14 kadro verildi. POLİS MESLEK EĞİTİM MERKEZLERİNE ÖN LİSANS MEZUNU ALIMI Toplam kontenjanın yüzde 20'sini aşmamak kaydıyla Bakanlıkça belirlenecek sayıda önlisans mezunu, Polis Meslek Eğitim Merkezlerine alınabilecek. KHK İLE YENİ HAKİM VE SAVCI KADROSU KHK'ya göre, Adalet Bakanlığı taşra teşkilatlarında 4 bin hakim ve savcı, 2 bin de hakim adayı kadrosu oluşturuldu. Öte yandan Bakanlığın merkez teşkilatına ise bir İnsan Hakları Dairesi Başkanı, 4 daire başkanı kadrosu ihdas edildi. HSK'YA 100 MÜFETTİŞ KADROSU 694 sayılı KHK ile Hakimler ve Savcılar Kuruluna (HSK) kurul başmüfettişi ve müfettiş olmak üzere 100 kadro ihdas edildi. HSK'da, 30 kurul başmüfettişi, 70 kurul müfettişi kadrosu oluşturuldu. Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin askeri hakim sınıfından başkan, başsavcı, ikinci başkan, daire başkanı ve üyeleri ile yedek subaylar haricindeki diğer askeri hakimler, Hakimler ve Savcılar Kurulunca bölge adliye ve bölge idare mahkemeleri ile diğer adli ve idari yargı mercilerine hakim veya savcı olarak atanabilecek. KHK'ya göre albaylar ve rütbe bekleme süresi üç yıldan az olan general ve amiraller, rütbe bekleme süresi bakılmaksızın ve sicil şartı aranmaksızın Yüksek Askeri Şura Başkanının kararıyla Yüksek Askeri Şura değerlendirmesine alınabilecek. Bunlardan terfi ettirilenler ile kadrosuzluktan emekli edilenler rütbe bekleme sürelerini tamamlamış sayılacak. MİLLETVEKİLİNE SORUŞTURMA YETKİSİ ANKARA CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞININ Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen milletvekili hakkında soruşturma ve kovuşturma yapma yetkisi Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı ve bu yerin ağır ceza mahkemesine verildi. OHAL VE SEFERBERLİK HALLERİNDE MEMURLARIN ATAMALARI Yeni yayımlanan KHK ile olağanüstü hal, seferberlik ve savaş hallerinde veya genel hayata müessir afetlere uğrayan yerlerdeki devlet memurları, çekilme istekleri kabul edilmedikçe veya yerine atanacaklar gelip işe başlamadıkça görevlerini bırakamayacaklar. İKİ KURUMUN ADI DEĞİŞTİ Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanlığı da Kamu Hastaneleri Genel Müdürlüğü olarak değiştirildi. SULTANHANI İLE KEMALPAŞA BELDELERİ İLÇE OLDU Yeni KHK ile Aksaray'ın Sultanhanı ile Artvin'in Hopa ilçesine bağlı Kemalpaşa beldeleri ilçe yapıldı. KENEVİR EKİMİNE DÜZENLEME Esrar elde etmek amacıyla kenevir ekimi yapan kişiye, 500 günden 10 bin güne kadar adli para cezası verilebilecek.