Haber: Bahar SANCAR
Cumhuriyet Meclisi’nde Karma Oyu kalkmasına yönelik çalışmalar yapılsa da, yasa önerisi komiteye geri çekildi ve üzerinde yeniden çalışma yapılmasına karar verildi. Gündem Kıbrıs Lefkoşa Bölgesi Muhtarlarına “Karma oy sizce kalkmalı mı?” diye sordu. Gündem Kıbrıs’a konuşan Lefkoşa Bölgesi muhtarları karma oyun kalkmaması gerektiğini söyleyerek, vatandaşın seçim hakkının elinden alınmasının demokrasiye aykırı olduğunu vurguladı. Lefkoşa Muhtarları, karma oy kullanımında vatandaşların nitelikli ve donanımlı gördüğü kişilerin meclise olması için karma oy kullanılmaya devam edilmesi gerektiğini de söyleyerek, karma oy kalktığı takdirde tek partili rejim sistemine geçiş yapılacağını düşündüklerini ifade etti.
Bazı muhtarlar ise karma oyun kalkmasını gerektiğini söyleyerek, düğüne, cenazeye, doğum gününe gidenlerin milletvekili olduğunu, seçimlerde donanım ve vizyonların ön planda olmadan oy kullanıldığını söyledi. Muhtarlar hem vatandaşlarda hem de milletvekillerinde siyasi görüşlerin net olması gerektiğini, herkesin partisinin görüşlerine göre hareket etmesi gerektiğini vurguladı. Muhtarlar parti içi tercihlerin yapılabileceğini de belirterek, karma oy kullanımında birçok oyun da yandığını ifade etti.
Lefkoşa Metehan Muhtarı Emine Davutoğlu:
Lefkoşa Metehan Muhtarı Emine Davutoğlu, karma oy kullanımından dolayı birçok oyun yandığını söyleyerek, karma oy kullanımının ya kolaylaştırılmasını ya da kaldırılması gerektiğini söyledi. Davutoğlu, “Karma oy hem iyi hem kötü. İyi tarafları da kötü tarafları da var. Birçok insan oy kullanırken karma oyu doğru kullanamıyor ve oylarını yakıyor. Çok kez bu duruma şahit olduk. İnsanların iradesi sandığa yansımamış oluyor. Bu nedenle kalksa iyi olur diye düşünüyorum. Diğer taraftan karma oy kullanımı daha kolaylaştırılabilir ve karma oy kullanımı ile ilgili insanlarımıza eğitim verilebilir. Bu sayede insanların oyları yanmaz ve iradeleri sandığa yansır. Karma oy tercihi demokratik haktır ve seçimde bir tercihtir. İnsanlar görüşünü belirtsin ve iradelerini ortaya koysun. Mevcut sistemde kafa karışıklığı oluyor” ifadelerini kullandı.
Lefkoşa Çağlayan Mahallesi Muhtarı Nutku Karsu:
Lefkoşa Çağlayan Mahallesi Muhtarı Nutku Karsu, karma oy kullanımının kalkması gerektiğini ifade ederek, “Düğüne, cenazeye, doğum gününe giden seçimde aday oluyor. Elimi sıktı, cenazeme, düğünüme geldi diye insanlar karma oy kullanıyor. Karma oy eş dost ilişkisine dayanıyor. Bence karma oy kalkmalıdır. İnsanlar parti içerisinde tercih yapabilir ancak karma oy kullanımı insanların siyasi görüşlerini ve particiliği de etkiliyor. Mühür kırarak insanlar karma oy kullanıyor ve onu da yanlış kullanıyorlar. Bu sefer de çok oy yanıyor ve iradeleri de sandığa yansımamış oluyor. Çok gezen insan milletvekili oluyor. Bir insanın milletvekilliğini yapıp yapamayacağı, vizyonu olup olmadığına bakılmadan oy kullanılıyor. Tüm bu nedenlerle karma oyun kalkması gerektiğini düşünüyorum” dedi.
Konuşmasının devamında Karsu, eski seçim sistemine dönülmesi gerektiğini ifade ederek, “Bence bölgesel eski seçim sistemine dönülmelidir. Bölgeyi bilen insanlar, bölgenin tanıdığı adaylar, kendi bölgelerinden olan kişiler arasında seçim yapılmalıdır. Parti içerisinde tercih yapılabilir ama mühür kırılmamalıdır. Diğer yandan karma oy kullanımı çok zaman alıyor. Oy kullanmak daha pratik ve kolay bir hale getirilmelidir” diye konuştu.
Lefkoşa Balıkesir Köyü Muhtarı Mürüde Erzen:
Lefkoşa Balıkesir Köyü Muhtarı Mürüde Erzen, karma oy kullanımının demokratik bir tercih olduğunu söyleyerek, insanların istediği gibi oy kullanması gerektiğini kaydetti. Erzen, “Karma oy kullanımı bence kalkmamalıdır. İsteyen istediğine oy vermeli ve istediği şekilde oy kullanabilmelidir. Karma oy kullanımı demokratik bir tercih hakkıdır. O nedenle de kalkmamalıdır” dedi.
Lefkoşa Ayyıldız Mahallesi Muhtarı Taksim Çörekçioğlu:
Lefkoşa Ayyıldız Mahallesi Muhtarı Taksim Çörekçioğlu, karma oy kullanımının kalkmaması gerektiğini söyledi. Çörekçioğlu, “Karma oy kullanımı kalkmamalıdır. Karma oyda herkesin kendine göre seçmenleri ve insanların da tercihleri vardır. Ben bir partiyi destekliyor olabilirim ama karşı partide de sevdiğim ve bu memlekete faydası olacak olan biri olduğunu düşünüyorsam onun da meclise girmesini isterim. Bu nedenle karma oy kullanımı kalkmamalıdır. Karma oy kullanımı kaldırılırsa diktatörlük olur” dedi.
Konuşmasının devamında Çörekçioğlu, “Karma oy kullanımında oyların çoğu yanıyor, doğrudur. Ancak karma oyu kaldırmak yerine karma oy kullanımını kolaylaştırmak gerekiyor. Sistem kolaylaştırılmalıdır ve bir düzene oturtulmalıdır” diye konuştu.
Lefkoşa Meriç Köyü Muhtarı Soner Gürsel Göymen:
Lefkoşa Meriç Köyü Muhtarı Soner Gürsel Göymen, karma oyun kalması gerektiğini söyledi. Göymen, “Karma oy kalkmalıdır. Zaten ülkemizde yeterince siyasi parti vardır ve insanların tercih seçenekleri çok fazladır. Diğer yandan karma oy kullanımı zordur. Yaşlı insanlarımız çok zorlanıyor ve bunun yanı sıra genç seçmenlerde karma oy kullanımında yanlış kullanıyor. Birçok oy karma oy kullanımı nedeniyle yanıyor. Parti içerisinde insanalr tercih yapabilir ve kişileri seçebilir. Ancak karma oy kullanımı kalkmalıdır. Bu kadar siyasi parti varken herkesin seçeneği çok fazladır ve bir de karma oya gerek yoktur” ifadelerini kullandı.
Lefkoşa Kafesli Mahallesi Muhtarı Hüseyin Eminoğlu:
Lefkoşa Kafesli Mahallesi Muhtarı Hüseyin Eminoğlu, karma oy kullanımının kalkması gerektiğini söyledi. Eminoğlu, “Seçim dönemi karma oy kullanımı nedeniyle adaylar kendilerine çalışıyor ve aday oldukları partiye çalışmıyorlar. Partilerini bir kenara iterek kendilerini öne çıkartıyorlar. Karma oy nedeniyle ülkedeki siyasi partiler zarara görüyor. Seçim dönemlerinde bir tik karşılığı paralar dağıtılıyor diye duyuyoruz. Bazı adaylar karma oyda tik karşılığı para dağıtıyor diye iddialar var. Bunları gördük ve ne yazık ki çok yanlış. Karma oy kullanımının kalkması ve insanların kendi görüşlerine göre mühür kırmadan siyasi partilere oy vermesi gerektiğini düşünüyorum” dedi.
Konuşmasının devamında Eminoğlu, “Diğer yandan karma oyun kullanımı da çok zordur. Çarşaf gibi bir liste veriliyor ve insanlar yanlış oy kullanıyor. Bu kez de insanların oyları yanıyor ve iradelerini de sandığa yansıtamamış oluyorlar. Tüm bu nedenlerden dolayı mühür en güzelidir. İnsanlar mühür vurduktan sonra parti içerisinde mecliste görmek istedikleri vekilleri seçebilir. Karma oy kullanımı yanlış ve tehlikelidir” diye konuştu.
Lefkoşa Değirmenlik Minareliköy Muhtarı Arif Okçu:
Lefkoşa Değirmenlik Minareliköy Muhtarı Arif Okçu, karma oy kullanımının kesinlikle kalkmaması gerektiğini söyledi. Okçu, “Karma oy kalkarsa iki partili sisteme geçilecek. Bir UBP, bir CTP. O nedenle kesinlikle karma oyun kaldırılmasına karşıyım. Karma oy kullanımı demokratik bir haktır. Ben seçmen olarak istediğim kişiye oy veririm. Seçimlerde particilik anlayışına ve donanımlı gördüğüm insanların meclise girmesi için alternatif bir seçenektir. İsteyen istediği kişiye oy vermelidir” dedi.
Lefkoşa Yenikent Muhtarı Melek Arabacıoğlu:
Lefkoşa Yenikent Muhtarı Melek Arabacıoğlu, karma oy kullanımının kalkmaması gerektiğini söyledi. Arabacıoğlu, insanların neden bir siyasi oy vermesi gerektiğini sorarak, “Aynı parti içerisinde meclise girmeyi haketmeyen insanlar da var. Her parti iyi aday çıkartmıyor veya tüm adayları çok iyi ve donanımlı değil. Ben kişilerin liyakatlarına göre oy vermek istiyorum. O nedenle de karma oy kullanımı kalkmamalıdır” dedi.
Karma oy kullanımı hakkında da sistemin kolaylaştırılması gerektiğini kaydeden Arabacıoğlu, “Krma oy kullanımı kolylaştırılabilir ve eğitici videolar ile insanların karma oyu doğru bir şekilde kullanması sağlanabilir. İnsanlar neden bir partiye mühür vurmak zorunda bırakılsın ki? Kişiler kendilerine göre her partiden en liyakat sahibi ve donanımlı gördükleri kişilere oy verebilmelidir. Karma oy bizim ülkemiz için çok gereklidir ve karma oyun kaldırılması toplumsal bir kayıp olur” diye konuştu.
Lefkoşa Arabahmet Mahallesi Muhtarı Ali Sarı:
Lefkoşa Arabahmet Mahallesi Muhtarı Ali Sarı, karma oyun kaldırılması gerektiğini söyledi. Sarı, karma oy kullanımının hem çok zor olduğunu hem de particiliği bitirdiğini ifade ederek, “Karma oy bence kaldırılmalıdır. Herkesin rengi ve duruşu belli olmalıdır” dedi.
Lefkoşa Ortaköy Mahallesi Muhtarı Fayik Taşel:
Lefkoşa Ortaköy Mahallesi Muhtarı Fayik Taşel, karma oyun kaldırılmaması gerektiğini söyledi. Taşel, “Karma oy kullanımı neden kaldırılsın ki?” diye sorarak, “Herkesin seçim özgürlüğü ve tercih hakkı vardır. Seçmenler bir partiye mühür vurmak zorunda değildir. Farklı partilerden uygun gördükleri isimlere de oy verebilirler. Bugüne kadar böyle olmuştur. O nedenle bana göre karma oyun kaldırılmaması gerekir” ifadelerini kullandı.
