Haber: Bahar SANCAR

Cumhuriyet Meclisi’nde Karma Oyu kalkmasına yönelik çalışmalar yapılsa da, yasa önerisi komiteye geri çekildi ve üzerinde yeniden çalışma yapılmasına karar verildi. Gündem Kıbrıs Girne Bölgesi Muhtarlarına “Karma oy sizce kalkmalı mı?” diye sordu. Gündem Kıbrıs’a konuşan Girne Bölgesi muhtarları karma oyun kalkmaması gerektiğini söyleyerek, vatandaşın seçim hakkının elinden alınmasının demokrasiye aykırı olduğunu vurguladı. Girne Muhtarları, karma oy kullanımında vatandaşların nitelikli ve donanımlı gördüğü kişilerin meclise olması için karma oy kullanılmaya devam edilmesi gerektiğini de söyleyerek, karma oy kalktığı takdirde tek partili rejim sistemine geçiş yapılacağını düşündüklerini ifade etti.

Bazı muhtarlar ise karma oyun kalkmasını gerektiğini söyleyerek, karma oy kullanımının milletvekillerinin partilere olan aidiyet duygusunu ortadan kaldırdığını söyleyerek karma oyun kaldırılması gerektiğini söyledi. Muhtarlar hem vatandaşlarda hem de milletvekillerinde siyasi görüşlerin net olması gerektiğini, herkesin partisinin görüşlerine göre hareket etmesi gerektiğini vurguladı.

Girne Eski Türk Mahallesi Muhtarı Tuğçe Ören:

Girne Eski Türk Mahallesi Muhtarı Tuğçe Ören, karma oy kullanımının kesinlikle kaldırılmaması gerektiğini söyleyerek, “Karma oyun kaldırılması halkın özgür iradesine saygısızlıktır. Bu nedenle karma oy kaldırılmamalıdır. Eğer hiçbir siyasi partinin görüşü vatandaşın görüşüne uymuyorsa nasıl olacak? Ülkemizde yüzde 15’lik bir kesim karma oy kullanıyor. Eğer karma oy kaldırılırsa bu yüzde 15’lik kesimin yüzde 10’u sandığa gitmez. Zaten ülkemizde seçimlere katılım oldukça düşük bir seviyededir ve karma oy kaldırılırsa seçime katılım daha da düşecektir” diye konuştu.

Konuşmasının devamında Ören, “Karma oyun kaldırılması tek partili rejim sistemine de dönüşmeye neden olur. Karma oy kullanımı teknokrat yapı sistemini oluşturur. Her partide uzmanlaşmış, işinin ehli olan kişileri seçme hakkını doğuruyor. Bundan dolayı da karma oy kalkmamalıdır. Ülkeye daha faydalı olacağı düşünülen kişilerin meclise girmesini sağlar ve bu nedenle de vatandaşın bu demokratik hakkı elinden alınmamalıdır” dedi.

Girne Lapta Geçitköy Muhtarı Bayram Avcı:

Girne Lapta Geçitköy Muhtarı Bayram Avcı, karma oy kullanımının kaldırılmaması gerektiğini ifade ederek, “Bence karma oy kullanımının kaldırılmaması lazım. Karma oy kalkarsa olmaz. Çünkü bu sefer iş partizanlığa dönecek. Benim CTP’den de UBP’den de sevdiğim kişiler var. Ben sandığa gittiğimde sevdiğim, benimsediğim kişilerin mecliste olmasını isterim. Parti gözetmeksizin oy kullanmak isterim Partililer gidip mühür veriyor ama karma bence daha güzel. Ancak büyük partiler şuan karma oyu kaldırma peşindeler. Bence kalkmamalıdır. Normal bir şahıs olarak sandığa gittiğinizde sevdiğiniz desteklediğiniz kişilere hangi partiden olursa olsun oy verebilmeniz gerekir” diye konuştu.

Girne Zeytinlik Köyü Muhtarı Hatice Aydın:

Girne Zeytinlik Köyü Muhtarı Hatice Aydın ise karma oyun kalması gerektiğini söyledi. Aydın, bölgecilik ve bölgedeki insanların tanınması açısından ve onların meclise girebilmesi için karma oyun kalkması gerektiğini ifade ederek, “Eskiden olduğu gibi olmalıdır ve karma oy kullanımı kalkmalıdır. Karma oy kullanırken 50 kişiyi seçmek zorundasınız. Mağusa’da tanımadığım birine ben neden oy vermek zorunda olayım ki? İş yapıp yapmayacağını nasıl bilebilirim tanımadığım bir kişinin? Ancak bölgenizde olan kişileri biliyorsunuz, birebir temas edebiliyorsunuz. Partilerin görüşleri ve vaatleri de bellidir. O nedenle bölgesel anlamda ve bölgelerin güçlenmesi için karma oyun kalkması daha iyi olacaktır” ifadelerini kullandı.

Girne Lapta Türk Mahallesi Muhtarı İbrahim Sessiz:

Girne Lapta Türk Mahallesi Muhtarı İbrahim Sessiz, karma oy kullanımının kesinlikle kalkmaması gerektiğini söyledi. Sessiz, “Karma oy kullanımı kalkmamalıdır. Benim istediğim var, istemediğim var. Beni neden 1 kişiye oy vermeye mecbur bırakıyorsun ki?” Ben neden istemediğim bir kişiyi meclise sokayım ki?” diye sordu.

Konuşmasının devamında Sessiz, “Karma oyun kaldırılmasındaki esas amaç Türkiye’deki gibi Başkanlık sistemini getirmektir. Parlamenter sistem yerine başkanlık sistemini getirmek istiyorlar. Ancak şunu unutmasınlar tek başına olan hiçbir şey yürümez” dedi.

Girne Lapta Sadrazam Köyü Muhtarı Yakup Dilek:

Girne Lapta Sadrazam Köyü Muhtarı Yakup Dilek, karma oy kullanımının hem avantajları hem dezavantajları olduğunu ifade ederek, “Bence kar5ma oy kullanımı bir yerde iyi bir yerde de kötü… Çünkü karma oy kullandığında Dipkarpaz’a kadar oy veriyorsun. Tanımadığın insanlar var, diğer yandan yanlış oy kullanma nedeniyle oyunun yanma ihtimali de çok yüksek oluyor. Ancak karma oyda partilere değil, nitelikli gördüğün insanlara oy veriyorsun” dedi.

Konuşmasının devamında Dilek, “Ancak diğer türlü de oy kullanmak daha kolay, partiye oy kullanıyorsun ve bir yandan da karmaşa olmuyor. Fakat yine de buna rağmen karma oyun kaldırılmaması gerektiğini düşünüyorum. İnsanların demokratik özgürlükleri ve seçim hakları ellerinden alınmamalıdır” diye konuştu.

Girne Alsancak Yeşilova Mahallesi Muhtarı Besim Tarancı:

Girne Alsancak Yeşilova Mahallesi Muhtarı Besim Tarancı, karma oy kullanımının kaldırılmasından yana olduğu söyledi. Tarancı, oy kullanma açısından karma oy kullanımının zorlukları olduğunu ifade ederek, “Karma oy kullanımında oyların yanma ihtimali çok yüksek. Kişilere değil, partilere oy verilmelidir” ifadelerini kullandı.

Girne Esentepe Beşparmak Köyü Muhtarı Hüseyin Günaltın:

Girne Esentepe Beşparmak Köyü Muhtarı Hüseyin Günaltın, karma oyun kaldırılmasından yana olduğunu söyleyerek, “Karma oy kullanımında oylar yanıyor ve vatandaşlar tercihlerini sandığa yansıtmamış oluyor. Diğer yandan seçimlerde kişiler değil siyasi partiler yarışmalıdır. Bence oy kullanma daha basite indirgenmelidir. Bu sayede daha çok kişinin sandığa gideceğini düşünüyorum” dedi.

Girne Lapta Çamlıbel Köyü Muhtarı Osman Mısırlısoy:

Girne Lapta Çamlıbel Köyü Muhtarı Osman Mısırlısoy, karma oy kullanımı gelmeden önce bir vatandaşın bir bakana gittiğinde “Ben Mağusa Bakanıyım” diyor ve vatandaşın işlerinin yapılmadığını söyleyerek, “Evet oy kullanımı daha basit hale getirilmeli ama karma oy kullanımı da kalkmamalıdır. Eskiden bir vekil Mağusa’dan seçilir, bakan olurdu. Vatandaş kendisine gittiğinde Ben Mağusa Bakanıyım diyerek vatandaşı geri çeviriyordu. Ben 16-17 yıldır muhtarım. Bu tür şikayetleri çok duydum vatandaştan. Ancak karma oy kullanılmaya başladığından beri siyasiler herkesten oy istiyor. Sadece partililerin değil, kendi siyasi görüşünden olmasa da karma oydan oy alabileceği herkesin işlerini yapıyorlar. Yani herkesten oy beklentileri var. Diğer yandan tek taraflı oy kullanmak olmaz. Karma oy herkesin demokratik hakkıdır. O nedenle karma oy kullanımının kalması bence daha iyidir” ifadelerini kullandı.

Aşağı Girne Mahallesi Muhtarı Erkan Dede:

Aşağı Girne Mahallesi Muhtarı Erkan Dede, karma oyun kalkması gerektiğini söyledi. Dede, karma oy kullanımının hem vatandaşta hem de siyasilerde aidiyet duygusunu ortadan kaldırdığını ifade ederek, “Karma oy kullanımı kalkmalıdır. Bir insanın siyasi bir görüşü ya olur ya da olmaz. Karma oy kullanımı particiliği de bozmaktadır. Karma oy kullanımı nedeniyle sadece vatandaşların değil, milletvekillerinin de partilerine aidiyet duygusu olmuyor. Milletvekilleri partileri için değil, kendileri için çalışıyor. Normal bir Avrupa ülkesi olsaydık, karma oy kullanımı çok demokratik bir haktır. Ancak bizim ülkemizde insanların partilere olan aidiyet duygusu azaldığı için karma oy kaldırılmalı ve aidiyet duygusu yeniden kazanılmalıdır. Bir partiden seçilen milletvekili şunu bilmeli: Eğer partisine sadık kalmazsa, partisi için çalışmazsa, partisinin kararlarını uygulamazsa seçilemeyecek. Başka partilerin seçmenlerinden değil, kendi partisinin seçmenlerinden oy isteyecek, kendi partisine seçmenlerini ve sevenlerini yönlendirecek. Bir milletvekili kendi partisinin genel başkanını, genel sekreterini, parti meclisi üyelerini, örgüt başkanlarını, kadın kolları başkanlarını sahiplenmelidir. Başka partilerden ve başka görüşteki seçmenlerden oy istememelidir. Bu nedenle de karma oy kullanımı kalkmalıdır” dedi.

Girne Karakum Köyü Muhtarı Ahmet Ağaoğlu:

Girne Karakum Köyü Muhtarı Ahmet Ağaoğlu, karma oy kullanımının kaldırılarak eskiye dönülmesi gerektiğini söyledi. Ağaoğlu, “Bence eski seçim sistemine dönülmelidir. Karma oy kullanımından dolayı birçok insanın oyu yanıyor. Karma oy kullanımı karışık bir sistem ve sistemin daha basitleştirilmesi gerekir. Sandığa giden bir kişinin oyu geçersiz olmamalı. Diğer yandan insanların partilere olan bağlılığı da azaldı. İnsanlar siyasi görüşlerine en yakın partiye oy vermelidir. Diğer yandan siyasi partiler de bu sayede vizyonlarını genişletebilir ve daha çok kişiye hitap etmek için daha farklı çalışmalar yürütebilir diye düşünüyorum. O nedenle eskiye dönülerek, karma oyun kaldırılması gerektiğine inanıyorum” diye konuştu.

Girne Karaoğlanoğlu Muhtarı Hüdaverdi Tutku:

Girne Karaoğlanoğlu Muhtarı Hüdaverdi Tutku, karma oyun kalkması gerektiğini söyleyerek, “Karma oy kalkmalıdır. Herkes bildiği yola gitsin, kim hangi tarafta olduğunu belli etsin. İnsanlar öyle beleşten milletvekili olmasın. Herkes neyin ne olduğunu bilecek. Hem vatandaş hem de milletvekilleri seçtikleri ve seçildikleri partiye sadık olacak. Diğer yandan seçim kurulu bile karma oyu istemiyor. Onlar için de karma oyları ayırmak ve saymak zordur. Bu nedenlerle karma oyun olmaması gerekir” dedi.