Haber: Bahar SANCAR
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin “Mülkiyet” konusunda gerçekleştirdiği tutuklamalar ve Rum Mahkemeleri tarafından verilen hapis cezaları KKTC’de emlak ve inşaat sektörünü tedirgin ediyor. Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin KKTC’li iş insanları hakkında çıkarttığı uluslararası tutuklama kararları ise KKTC’de sert tepkilerle karşılandı. Kapalı Maraş’ın tamamen açılma ihtimali ise hem sokakta vatandaş tarafından hem de siyasi kulislerde ilk konuşulan konu haline geldi. Gündem Kıbrıs, Güzelyurt bölge muhtarlarına “Mülkiyet” konusunu ve “Maraş” açılımını sordu.
Muhtarlar Birliği Başkanı ve Güzelyurt Güneşköy Muhtarı Akay Darbaz:
Muhtarlar Birliği Başkanı ve Güzelyurt Güneşköy Muhtarı Akay Darbaz, yaşanan tutuklamalar ve mülkiyet konusuyla ilgili gelişmeler için bir an önce diyalog kurulması gerektiğini ifade etti. Darbaz, “Bu işin diyalog yoluyla çözülmesi lazım. Mülkiyet konusunda hamle için çok geç kalındı, strateji yok. İnsanlar kaos yaşıyor çünkü devletten yapıcı açılama yok. Bir görüşme olacak, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gideceğiz, ara bölgede görüşeceğiz bu konuyu gibi bir çözüm veya diyalog yolu ortaya konmadığı için halk panikte. İnsanlar kaos yaşıyor evlerimiz ve eşdeğer koçanlı yerlerimiz elimizden alınacak diye. Yasal zeminde mülkiyet sorununun çözümü için masaya oturtulması lazım. Halk çok tedirgin. Devletin özellikle bunun için ayrı bir girişim yapması lazım. Maalesef bu konuda çok geç kalındı” dedi.
“Kapalı Maraş yeniden açılır mı?” sorusuna da yanıt veren Darbaz, “Maraş’ın açılacağı söylentilerini duydum Bu konuda kandırıldığımızı iddia ediyorum. Hiçbir yerin açılacağı yok. Açılsa da yasal değil. Bu yaşananlar buna zemindir. Şuan kalınan evler bile yasal değil. Gerçeğe dönüş yapmamız ve gerçeklerle konuşmamız lazım. Böyle blöflerle olmaz. Karşı taraf yasal zeminlerle ve masada görünerek, Avrupa Birliği ile entegre olarak yürütüyor işlerini. Bizim dünya ile birebir ilişkiler kurarak doğruları anlatmamız lazım. BM’de atılan imzalar var ben açtım oldu diye bir şey yok. Maraş’ı açalım ama bizim değil. Bir tek anlaşma ve diyalogla bu iş çözülür. Yasal zeminde hiçbir dayanak yok. İnsanlar Güney’de dünya kadar mal bıraktı bu tarafa geldi ama buradan sadece bir ev alabildi. Bostancı’da insanlarımız kahrından ölüyor. Son nefeslerinde bunu söylüyorlar. Biz bunları gördük. O nedenle bir an önce diyalog kurularak bu işin çözülmesi lazım” ifadelerini kullandı.
Güzelyurt Akçay muhtarı Uğur Dereliköylü:
Güzelyurt Akçay muhtarı Uğur Dereliköylü, yaşanan gelişmelerin çok ciddi olduğunu ifade ederek, “Bu konu ciddi bir konu. Halk içerisinde gezen biriyim. Bazı iş insanları ile görüşüyorum ve iş adamlarımız Güneye geçmeme kararı aldı. İş dünyasında çok ciddi anlamda tedirginlik var. Bunun önüne geçecek olan devletimiz ve Cumhurbaşkanlığı makamıdır. Yöneticilerimizdir. Bu gidişat hem bize hem de Rumlara zarar verecektir. Elimiz kolumuz bağlı oturamayız. Ülkemize hiç yatırım yapılmasın mı? Güney Kıbrıs’ta Türk malları kullanılıyor. Bizim ülkemizde hiçbir yatırım olmasa mıydı? Onlar bunu istiyor. Bir an önce Türkiye’miz ile hareket edilmeli ve girişim yapılmalıdır. Rum Yönetimi uzlaşı imkânı varken uzlaşmıyorlar. Bazı listeler dolaşıyor. Güney Kıbrıs’ın tutuklama noktasında 870 kişilik bir listesi olduğunu duyuyoruz. Bir an önce bu konu masaya yatırılmalıdır ve gereken yapılmalıdır” diye konuştu.
Son günlerde gündeme gelen “Kapalı Maraş’ın açılması” konusu hakkında da konuşan Dereliköylü, “Kapalı Maraş’ın açılması eğer ki bu sıkıntıları giderilecekse açılmalı ancak mal sahiplerine verilsin. Artık mülkiyet konusunda kesin çözüme ihtiyaç vardır. 2000 yılında Annan planına biz evet dedik ama bize verilen sözler tutulmadı. Yine zarar gören ve mağdur olan biziz. Türklerin artık söz hakkı olmalıdır. Maraş, eğer faydamıza olacaksa açılmalıdır. Bu ülkeye o kadar yatırımlar yapılıyor. İnşaat sektörü ve ilişkili sektörler işlerini nasıl sürdürülecek bu tutuklamalar devam ederse? Bu sektörlerde çalışanlar nasıl ekmek yiyecek? Böyle devam ederse inşaat ve emlak sektörü büyük darbe yiyecek. İşsiz kalan insanlar ne yapacak?” diye sordu.
Güzelyurt Yayla Köyü Muhtarı Murat Rüstemoğlu:
Güzelyurt Yayla Köyü Murat Rüstemoğlu ise Rum Yönetiminin tutuklama girişimlere aynı şekilde cevap verilmesi gerektiğini söyleyerek, “Aynısını bizde yapalım. Güneyde biz de mal bıraktık. Baf’ta çok değerli mallarımız var. Onların yaptığını aynı yapalım. Bizim Türk mallarını tutanları tutuklayalım. Başka türkü bu iş durmaz. Kısasa kısas olması lazım” dedi.
Kapalı Maraş’ta ise zaten kısmi bir açılım yapıldığını söyleyen Rüstemoğlu, Kapalı Maraş’ın artık bir an önce açılması gerektiğini söyledi.
Güzelyurt Serhatköy Muhtarı Cavit Sekmen:
Güzelyurt Serhatköy Muhtarı Cavit Sekmen, yaşanan gelişmelerin Kıbrıs konusunda politika değişikliğinden yaşandığına inandığını kaydederek, “Bizim çözümsüzlük politikalarından dolayı böyle oldu. Özellikle son 5 yılda Ersin Tatar döneminde biz görüşmelerden hep kaçtık ve ayrılıkçı bir politika çizdik. Bu nedenle Rumların tutumu da bundandır. Devletin Kıbrıs konusunda iki devletli çözüm modelinden vazgeçmesi lazım. BM parametrelerinin dışına çıkılmamalı. Şu anki BM parametreleri federal çözüm çerçevesindedir. Aksi takdirde bizim devlet Kıbrıs konusunda daha ılımlı politika çizmezse her şey daha da kötü olacak. Kıbrıs Türkler daha zor günler yaşayacak” dedi.
“Kapalı Maraş’ın yeniden açılması konusunda da değerlendirmelerde bulunan Sekmen, “Kapalı Maraş açılmalı ama eski sahiplerine iade ile bütünlüklü çözüm içerisinde açılabilir. Kendi başlımıza biz açamayız. Bu uluslararası hukuka aykırıdır. Kapalı Maraş farelerin ve yılanların yuvası olmaktan kurtarılmalı. Ancak bu da Kıbrıs konusunda bütünlüklü bir çözümden geçiyor” ifadelerini kullandı.
Güzelyurt Zümrütköy Muhtarı Erhan Celaller:
Güzelyurt Zümrütköy Muhtarı Erhan Celaller, “İskan, Topraklandırma vEşdeğer Mal Yasası’nın (İTEM) çıkmasının yanlış bir karar olduğunu söyleyerek, “İTEM yasasından sonra Rum mallarının koçanlanmasıyla ilgili çıkan yasa yanlış bir karardı. Eş değeri olmayan kişilere mal koçanlamak da yine yapılan yanlışlardan birisiydi. Şu ana kadar hiçbir masada oturup taşınmaz malın durumunu hiçbir Cumhurbaşkanı tartışmadı. Güney Kıbrıs tüm Türk mallarını kiraya verdi. Böyle bir hamle beklenirdi. Bizim yapacağımız hiçbir şey yok. Yapılanlar ve yaşananlar yanlıştır. Rum tarafı buna yıllardır hazırlanıyordu. Rum toprağında ev yapanlarında başları sıkıntıya girecek. Bu işin sadece müteahhitlerle biteceğini de hiç sanmıyorum” dedi.
“Kapalı Maraş açılmalı mı?” sorusuna da yanıt veren Celaller, “Maraş yeniden açılmalı hatta çoktan açılmalıydı. Ancak Maraş yabancı yatırımcının. Bunun tazminatını nasıl ödeyeceğiz? Eğer açılsaydı 75’te açılırdı. Bizim tarafımızda olmasına rağmen açılmadı. Neye göre ve nasıl açılacağının çok önemi vardır” diye konuştu.
Güzelyurt Şahinler Köyü Muhtarı Halil Yangın:
Güzelyurt Şahinler Köyü Muhtarı Halil Yangın, “Gerçekleşen tutuklamalar ve çıkan tutuklama kararlarının ardından bir girişim henüz görmedim. Herkes bu konuda seyirci gibi. Sonuçta bir uzlaşıya varılmalı ama şu anda kimseden net bir açıklama yok herkes tedirgin. Yetkililerin açıklama yapması lazım. Ev sahipleri bile tedirgin. Emlak işinin düştüğü görülüyor. İnsanlar güneye geçmekten vazgeçiyor. Yetkililerin acil bir önlem alması lazım” ifadelerini kullandı.
Maraş açılımı hakkında da konuşan Yangın, “Şu anda bir kısmı açık ama eğer Maraş tamamen açılırsa bugün yaşananlarla aynı şeyleri yaşarız. Yeniden farklı sıkıntılarla karşılaşacağımızı düşünüyorum” dedi.
Güzelyurt Aşağı Bostancı Köyü Muhtarı Fırat Arkın:
Güzelyurt Aşağı Bostancı Köyü Muhtarı Fırat Arkın, Rumların gerçekleştirdiği tutuklamalara aynı perdeden yanıt verilmesi gerektiğini söyleyerek, “Bence kısas olması lazım bizde de. Bizde aynı şekilde Türk tarafına giren ve Güney’de Türk topraklarını kullanan Rumlara onlara karar çıkarırsak onlar da anlayacaktır. Ancak böyle bir yaptırım uygulayabiliriz. Rumların da anlamaları lazım” dedi.
Maraş açılımının artık yapılması gerektiğini söyleyen Arkın, “Kapalı Maraş açılmalı. Türk müteahhitler Maraş’a girsin onlar da yapsın. Açılması bu şekilde olmalıdır. Rumların bu baskılarına karşılık kısas güzel olur. Onların tek taraflı yaptırımlarına yanıt olacak ve bizimde bir şeyler yaptığımızı görecekler” ifadelerini kullandı.
Güzelyurt Mevlevi Köyü Muhtarı Turgay Yıldız:
Güzelyurt Mevlevi Köyü Muhtarı Turgay Yıldız, yaşananların Kıbrıslı Türkleri bezdirmemesi gerektiğini vurgulayarak, “Pes etmesi lazım ama bizim hiçbir şeyimizde hayır yok. O nedenle bir girişim olacağını düşünmüyorum. Ne devlet dairelerinde iş var ne başka bir yerde. Kendi içimizde bir şey yapamıyoruz. Satan sattı mallarını Yahudiler, Ruslar ve yabancılar aldı. Memlekete paylaşıldı” dedi.
Kapalı Maraş’ın açılması konusunda ise Yıldız, “Kapalı Maraş açılsın ama ne olacak orayı da ganimetleyecekler. Vatandaşa faydası olmayacak” ifadelerini kullandı.