Haber: Karakuş Öz
Günümüzde kişisel araç kullanımı hem konfor hem de zaman açısından büyük kolaylık sağlasa da ekonomik açıdan önemli bir külfet oluşturuyor.
Yıllık araç bakım masrafları, seyrüsefer, muayene ve sigorta harçları ile yakıt fiyatları birleşince ortaya büyük rakamlar çıkıyor.
Gündem Kıbrıs Gazetesi’ne konuşan vatandaşlar, araçlar için harcamak zorunda kaldıkları miktarların azımsanmayacak büyüklükte olduğuna vurgu yaparak, ‘direksiyon başına geçtiğiniz anda harcama başlıyor’ ifadelerini kullandılar.
Vatandaşlar ne dedi?
Fatih Ayhan: Günümüzde otomobil sahibi olmak artık bir lüks değil, zorunluluk olarak görülüyor. Ancak bu zorunluluğun giderek ağırlaşan bir maliyet yükü taşıdığı da göz ardı edilemez bir gerçek. Eskiden özgürlüğün ve konforun simgesi olan otomobil, artık birçok insan için ekonomik bir yük hâline gelmiş durumda. Çünkü bir araç yolda gitmeye başladığı an, cüzdandan para eksilmeye başlıyor. Hem de azımsanmayacak miktarda… Araçla yolculuğun en temel gideri kuşkusuz yakıt. Akaryakıt fiyatları döviz kuru, vergi oranları ve küresel petrol piyasalarındaki dalgalanmalara bağlı olarak sürekli artıyor. Özellikle şehir içi trafiğinde harcanan ekstra yakıt, araç başına aylık binlerce liralık gider anlamına geliyor. Artık sadece “nereye gidiyorsun?” değil, “kaç litre yakarsın?” sorusu da gündelik sohbetlerin bir parçası hâline geldi. Geri kalmış bütün ülkelere bakın güç belli bir noktada toplanıp halk bu gücün verdiği kararlar ile ezilip yaşam mücadelesi verir. Bugün kişilerin gerek ulaşım gerek zorunluluk ile kullanımlarında olan araçların zorluklar ve yüksek rakamlar ile halkın önüne engel olarak konulması çok yanlış bir uygulamadır. Devlet halkın önündeki engelleri ve zorlukları kaldırmalı.
Yarem Fedai: Araçlarımızın yolda gidebilme durumu çok pahalı. Her aracın belirli periyotlarla yağ, filtre, fren balatası ve diğer parçalarının değiştirilmesi gerekir. Ayrıca araç yaşlandıkça arızalanma ihtimali artar. Bu giderler yıllık katlanarak gidiyor. Seyrüsefer, sigorta, muayene hiç hesaba katmadım. Onlarda yıllık zamlı olarak evde zorunlu olarak ayrıca bizlere ağır yükler yüklüyor. Ülkede toplu taşıma da olmadığı için, herkes kendi aracı ile işine gücüne gidiyor. Masrafı çok yüksektir ve değişkendir.
Eylem Deliceırmak Erbilen: Eskiden arabaya binmek bir konfordu, şimdi ise çoğu kişi için bir lüks haline geldi. Direksiyon başına geçmekle beraber artık sadece trafiğe değil, benzine, bakıma, vergilere ve hatta psikolojik yorgunluğa da direnç göstermemiz gerekiyor. Çünkü “araçlar yolda” ama ceplerimiz yokuş aşağı gidiyor. Toplu taşımanın olmadığı ülkemizde giderek aratan seyrüsefer harçları, benzin ve sigorta harçları tabi ki lüks tüketime girdi. Üstelik bunun lüks araç için değil günün sonunda bütçesine göre araç kullanan herkesi zor duruma sokmakta. Tabii tüm bunlar olurken maalesef ödediğimiz harçların karşılığını alamadığımız yollar sayesinde zarar gören araçların, patlayan lastiklerin külfeti de ekstra maliyetleri artırmakta.
Bertuğ Jüri: Şimdi arabam makinist parasıyla 8000 TL veririm ama yollarda giderken hangi çukurdan geçeceğimi seçerim ben yıllık seyrüsefer fiyatını 500 TL öderken 1000 TL oldu. Biz devlete vergi veriyorsak hizmeti da almak zorundaydık bir vatandaş olarak araç fiyatlarını geçtim bizler için artık lüks oldu. Bir araba almak istersen 500.000 TL’den başlıyor bankalar desek TL üstünden 1 milyonun üstünde geri ödemesi var. Demem o ki seyrüsefer muayene parasını öderik ama devlet bize hiçbir hizmet vermiyor Lefkoşa’da sorumlu belediye mi yoksa vergisini ödediğimiz fakat hizmet alamadığımız yetkili bakanlık mı?
Zarif Gök: Günümüzde kişisel araç kullanımı hem konfor hem de zaman açısından büyük kolaylık sağlasa da ekonomik açıdan önemli bir yük oluşturmaktadır. Bir aracın yolda giderken oluşturduğu maliyet, sadece yakıt harcamasından ibaret değildir. Yakıtla birlikte bakım, vergi, sigorta, servis ve diğer yan giderler de toplam masrafın önemli parçalarıdır. Araç lüksten çıkalı çok oldu ama masrafı da çok oldu. Ortaya bir rakam koymamı isterseniz eğer, kabaca yakıt, araç kullanımının en görünür ve sık karşılaşılan maliyetidir. Ortalama bir binek araç 100 kilometrede yaklaşık 7 ila 10 litre benzin tüketirse ve benzin litresi 40 TL ise, 100 kilometre için sadece yakıt maliyeti 280–400 TL arasında değişir. Bu da kilometre başına 2,8 – 4 TL’ye denk gelir. Dizel araçlarda bu değer biraz daha düşebilirken, elektrikli araçlarda tüketim daha az ama şarj altyapısı ve batarya maliyeti gibi farklı etkenler devreye girer. Yani araç kullanmak lüks değil ama külfeti çok pahalı.
