Bakanlık açıklamasına göre açılış törenine Ataoğlu’nun yanı sıra Azerbaycan Kültür Bakanı Adil Kerimli, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel Sekreteri Sultan Raev, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev, TÜRKSOY üye ülkelerin Kültür Bakanları, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Başkanı Serkan Kayalar, Türkiye'nin Bakü Büyükelçisi Cahit Bağcı, KKTC Bakü Temsilcisi Ufuk Turganer, TÜRKSOY üyesi ülkelerden yetkililer ve davetliler katıldı.
-Kerimli: “Şuşa'nın tarihi ve kültürel yönleri şehre geri kazandırılıyor”
Açılışta bir konuşma yapan Azerbaycan Kültür Bakanı Adil Kerimli, Şuşa'nın Azerbaycan tarihi ve kültüründe önemli yere sahip olduğuna işaret ederek, işgal döneminde kentteki tarihi ile kültürel anıtların Ermenilerce yıkıldığını ve tahrip edildiğini anlattı.
Kerimli, "Bugün, Şuşa ve tümüyle Karabağ, intibah dönemini yaşamaktadır. Şuşa'nın tarihi ve kültürel yönleri şehre geri kazandırılıyor” diye konuştu.
TÜRKSOY'un 30. kuruluş yılını da kutlayan Kerimli, Şuşa'da çok sayıda etkinlik yapacaklarını, Ekim ayında Şuşa'da '1. Türk Dünyası Kültür Forumu' düzenleneceğini söyledi.
-Raev: "Şuşa, Türk dünyasının birlik, beraberlik ve kardeşliğinin sembolüdür"
TÜRKSOY Genel Sekreteri Raev de konuşmasında bir zamanlar işgal altında bulunan bu toprakların artık acı ve kederin değil özgürlüğün, bağımsızlığın ve kardeşliğin mekanı olduğunu dile getirdi.
Raev, "Daha dün, bu kadim topraklarda silah sesleri, mayın patlamaları duyulurken bugün, bu topraklarda tüm Türk dünyasının türküleri söyleniyor, Karabağ'ın uçsuz bucaksız yüce dağlarında Türkün bayrağı dalgalanıyor. Şuşa, Türk dünyasının kültür başkentidir. Şuşa, Türk dünyasının altın köprüsüdür. Şuşa, bugün Türk dünyasının birlik, beraberlik ve kardeşliğinin sembolüdür." ifadelerini kullandı.
Karabağ zaferinin her şeyden önce kahraman Azerbaycan halkının zaferi olduğunu belirten Raev, "Bu zafer, sadece Azerbaycan'ın değil Türk dünyasının zaferidir. Çünkü bu zaferle Türk dünyası birleşmiştir, Türk birliği güçlenmiştir. Atalarımızın bize yüklediği tarihi sorumluluğu omzumuzda taşıyoruz. Bu emaneti gelecek nesillere aktarmak zorundayız." dedi.
-Ömüraliyev: “Küresel gelişmeler Türk dünyasındaki iş birliği ve entegrasyonu daha önemli kıldı”
TDT Genel Sekreteri Ömüraliyev, dünyadaki küresel ve bölgesel gelişmelerin Türk dünyasındaki iş birliği ve entegrasyonu daha da önemli hale getirdiğini söyledi.
Ömüraliyev Türk dünyasını küresel sınamalar karşısında daha güçlü hale getirmek için çaba harcadıklarını da belirtti.
-Ataoğlu: “KKTC’nin de kültür başkenti olması için çalışmalara başladık”
Başbakan Yardımcısı, Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanı Fikri Ataoğlu da KKTC’nin TÜRKSOY teşkilatında gözlemci üye ülke olarak yer aldığını, Türki Cumhuriyetler ile her zaman olduğu gibi daha sıkı bağlar kurduklarını söyledi.
Türk birliğinin güçlenmesi ile dünyaya verilen mesajın da daha anlam kazandığını dile getiren Ataoğlu, TÜRKSOY’un bu anlamda oynadığı rolün önemine vurgu yaptı.
Ataoğlu, Türk devletlerinin kültürel etkinlikler ile bir araya geldiğini, gençlerin ve sanatçıların kendilerini uluslararası alanda daha fazla gösterme fırsatı bulduklarını söyledi.
Bakan Ataoğlu, geçtiğimiz günlerde Azerbaycan’da düzenlenen Xaribülbül Uluslararası Müzik Festivali’ne KKTC’den halk dansları ekibinin de katıldığını ifade ederek, ekibin başarılı bir gösteri sergilediğini ve beğeni topladığını belirtti.
Ataoğlu, yakın bir tarihte Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne ait bir şehrin de kültür başkenti olması temennisinde bulunarak, KKTC’nin adım adım dünyada hak ettiği yeri alacağını ifade etti.
Organizasyonun çok başarılı geçtiğini de ifade eden Ataoğlu, Azerbaycan Kültür Bakanı Adil Kerimli’ye ve Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Genel Sekreteri Sultan Raev’e emeklerinden ötürü teşekkür etti.
Türk dünyasının farklı ülkelerinden sanatçıların sahne aldığı etkinlikte, konuklara Türk dünyası mutfağından çeşitli tatlar ikram edildi. Bursa Büyükşehir Belediyesinin kurduğu stantta, Türk mutfağından yemekler tanıtıldı.
-Türk Dünyası Kültür Başkenti
TÜRKSOY tarafından her yıl Türk dünyasından bir şehir seçilerek "kültür başkenti" ilan ediliyor ve yıl boyunca o şehirde çok sayıda kültürel ve bilimsel etkinlikler düzenleniyor.
2012'de Kazakistan'ın Astana şehriyle başlayan süreçte sırasıyla 2013'te Türkiye'nin Eskişehir, 2014'te Tataristan'ın Kazan, 2015'te Türkmenistan'ın Merv, 2016'da Azerbaycan'ın Şeki, 2017'de Kazakistan'ın Türkistan, 2018'de Türkiye'nin Kastamonu, 2019'da Kırgızistan'ın Oş, 2020'de Özbekistan'ın Hiva, 2022'de Türkiye'nin Bursa şehri bu unvana sahip olmuştu.
"Türk Dünyası Kültür Başkenti" unvanı, 2023 yılı için Bursa'dan Azerbaycan kültür ve sanatının en önemli merkezlerinden Şuşa'ya devredilmişti.
Ermenistan güçlerinin 8 Mayıs 1992'de işgal ettiği Şuşa, 8 Kasım 2020'de Azerbaycan ordusu tarafından kurtarılmıştı.
Karabağ Hanı Penahali tarafından 1752'de kurulan Şuşa, hem çok sayıda tarihi anıta sahip olması hem de çok sayıda seçkin bilim ve kültür adamının burada doğması dolayısıyla tüm Azerbaycanlılar için önemli bir kent.