Haber: Pelin Yükselay
Oto Galericiler, sorunlarına çözüm bekliyor…
Gündem Kıbrıs Gazetesi’ne konuşan oto galeri sahipleri, araç satışlarının son bir yılda çok düştüğüne vurgu yaparak, hükümete ve bankalara çağrıda bulundu.
Bankaların müşterilere yüksek faiz uyguladığından yakınan oto galeri sahipleri, bu faiz oranlarının düşürülmesini talep ederken, hükümetten ise galerilere uygulanan seyrüsefer ve muayene harçlarında düzenlemeye gidilmesini talep etti.
Bunun yanında galericilerin en büyük diğer sorunu her köşe başına galeri açılması… Meclis’te konuyla ilgili tüzükleri bulunduğunu belirten galeri sahipleri, bu tüzüğün bir an önce geçmesini talep ederek, galeri sayısına bir sınırlama getirilmesini istedi.
Oto Galeri Sahipleri Ne dedi?
Bülent Deveci: 25 Yıldır oto galeri sektöründeyim. Araç alıp satıyorum. Bu kadar yıldır bu işin içindeyim, son bir yıldır yaşadığım zorlukları başka hiçbir zaman yaşamadım. Son bir yıldır araç satışları oldukça düştü. Yeni müşteri neredeyse kapıdan girmiyor. Gelen müşteriler hep eski, bizi tanıyan bilen müşteriler. En büyük sıkıntı da her köşe başında açılan galeriler. İşi bilmiyorlar, araçlardan anlamıyorlar ama galeri açıyorlar. Belediyelerin yeşil alan ilan edecekleri yer kalmadı. Bir yol üzerinde 6 tane oto galeri olur mu? Olur, bizim ülkemizde bu da olur. Mahalle aralarında bile galeri var. Herkes kafasına göre araç getiriyor, satıyor, mantar gibi türediler. Ben bir an önce bunun önüne geçilmesini istiyorum. Herkes zannediyor ki bu işte çok para var. Öyle değil, ben buraya yatırdığım parayı bankaya yatırsam daha çok faiz gelirim olur. Tüketici bakıyor, en ucuz araba neredeyse oradan alıyor ama şöyle bir nokta var. Galeri sattığı aracın arkasında durmalı. Yeni galerilerin çoğu bunun bilincinde değil. Bunun yanında banka faizleri çok yüksek. Bankaların araç kredilerinde faiz indirimine gitmesi lazım. Zaten araçları ipotek alıyorsunuz, garantidesiniz, neden faiz oranları bu kadar yüksek? Eskiden ayda 20-30 araç satardım, şu an ayda 6 aracı zor satıyorum. O 6 araç da bizi seven insanlar, bilenler, daimî müşteriler. Biz devamlı 2’inci el satıyoruz. En ağırlıklı Mercedes satışımız var. Eskiden en çok Japon araçları satardık ama kazalar, yolların durumu vatandaşları daha güvenli arabalar almaya itiyor. Bir de devlet kanadı var. Seyrüsefer, muayene ücretleri çok yüksek. Ben aracı alıyorum seyrüseferi var, araç 6 ay bekliyor galeride seyrüseferi bitiyor, dünya para ödüyoruz. Bizlere en azından galericilere ayrıcalık yapıp, bir imtiyaz uygulayabilirler. Araç kayıt Maliye’nin kasasına para aktaran en büyük kurum. En azından galeri sahiplerini ayrı tutsunlar, bir indirime gitsinler seyrüsefer ve muayenelerde. Derdimiz bununla da bitmiyor. Bir bakıyorsunuz internette elden araç satışları. Size gelmeden, insanlar araçları canlı görmeden, sürmeden ucuz diye araba alabiliyor. Belediyeden her yıl galeri izni yeniliyoruz, 50 bin TL. Bakın geçmişimize, kaç yıldır bu işi yapıyoruz en azından bize indirime git.
Turgut Sonap: Oto galericilik bizde baba mesleğidir. 20 yılı aşkın süredir bu işi yapıyoruz. İlk başladığımızda ikinci el araç satıyorduk, sonradan plakasız araçlar da getirmeye başlayarak büyüdük. Bizim galericiler olarak en büyük sıkıntımız Meclis’te tüzüğümüzün geçmemesi. Tüzük geçerse, galericiler sektörüne kural gelebilecek. Mesela Lefkoşa’ya 100 galeri kuralı getirilebilecek. MASİB Başkanı çok uğraşıyor ancak henüz Meclis’ten bir adım yok. Aynı zamanda yollarda çok eski araç var, bunları göndermek istiyoruz. Tabi hepsi Meclis’e bakıyor. Devletin de oto galeriler konusunda çok büyük açığı var bence. Son gelen resen vergiler yüzünden iş yapmaya korkar olduk. Parası olan da olmayan da araç getirmeye korkuyor. Sektörün nereye gideceği belli değil. Her ay en az 5 araç satıyorum, ayda 250 bin TL KDV ödüyorum. Yıl sonuna bir de ayrı bir vergi çıkıyor. Bana 5 yıl sonra resen vergi geldi mesela. Bu şekilde birçok sıkıntımız var. Bankalar sterlin borçlanmayı kaldırdı, bu bizim için büyük bir sorun oldu. Bu ülkede döviz maaşı alan çok sektör var. Sorunlar bunlarla da bitmiyor. Her köşe başında bir galeri var. Bir yolun üzerinde en az 6-7 galeri var. Adam geliyor benden fiyat alıyor, aşağıdakine gidiyor, yukardaki bana bu fiyatı verdi diyor, 20 galeri gezdikten sonra minimize bir fiyat çıkıyor ortaya. Bizim şirket bünyesinde 17 çalışanımız var. Bu çalışanların sigortaları, maaşları var. Ben o minimize fiyattan aracı satamam. O yüzden satışlar çok kötü. Öğlen oldu, tek bir müşteri kapıdan içeri girmedi. Bizde bütün sorunlar tüzüğe dayanıyor. Bu tüzük olmadan oto galericilerin sorunları çözülmez. Açık noktalara müdahale edebileceğimiz bir yapı şart.
Orhan Yazanel: 5 Yıldır kurulmuş bir şirketiz, genellikle 2’inci el araçlar üzerine satış yapıyoruz, tabi plakasız araçlarımız da var. KKTC’de öğrenciydik, okul bitince burada ticaret hayatına devam ettik. Son dönemlerde satışlar çok azaldı. Bunun bir sebebi dövizdeki dalgalanma, diğer sebebi de artan faiz oranları. İnsanların alım gücü düşüyor ve bu tabi araç satışlarına yansıyor. Bunlar bir yana elden taksitle araç alma imkânı sunan galeriler türedi, biz bunun yapılmasını da istemiyoruz. Siz alacağınız parayı beklerken, araç bir suça karışabiliyor ve galericinin başı ağrıyor. Ben kendi malımın düşmanı mıyım? Bu sebeplerden satışlar azalıyor haliyle. 5 Yıl önce biz galeriyi açtığımızda her ay en az 7 araç satardık, sonra yeni araç getirirdik. Şu an o döneme göre çok gerideyiz. Elden alım satan yapan insan sayısı da çok fazla. Bunun da önüne geçemiyorsunuz. Seyrüsefer ve muayene ücretleri çok fazla. Bundan sadece galeriler değil, tüm vatandaşlar etkileniyor. Geçtiğimiz gün mesela araç devrimiz vardı, Araç Kayıtta grev var. Biz de alıştık, müşteri de alıştı. Bu tür sorunlar yaşıyoruz. Şu an galerimizde 5 bin 500 sterline araç bulabilmeniz mümkün. 6 Ay öncesine kadar Japon araçlar kapış kapış satılırdı, şu an lüks araçlara eğilim daha fazla. Mercedes, Jaguar…
Yılmaz Rençber: Araç satışlarımız çok güzel gidiyor bu açıdan hiçbir sıkıntımız yok. Bizim her sekmentte de aracımız satılıyor. İkinci el içine aldığımız araçları da satıyoruz, orta sekmentte de satıyoruz, yüksek sekmentte de satıyoruz. Her kesimden de satışımız var. Ama en çok satılan 10 ve 15 bin sterlin olan araçlarımızdır. Bunlar diğerlerine göre çok daha fazla satılıyor diyebiliriz. Çünkü insanların kredibilitesi 10/15 bin sterilin üzerine çıkmakta zorlanıyor. Birçok memur, birçok Casino çalışanı ve özel sektör çalışanı beş yüz bin TL krediye çok kolay girebiliyor. Bizim en büyük sorunumuz kaçak köçek bu işleri yapanlardan çok devletin çıkardığı zorluklardır. İşlemler konusunda bayağı bekleriz. Zaman kaybımız çok. Onun dışında sorunumuz yoktur.
